2025 MART DÖNEMİ DOÇENTLİK BAŞVURU SÜRECİNDE SIKÇA SORULAN SORULAR VE DETAYLI BİR İNCELEME

2025 MART DÖNEMİ DOÇENTLİK BAŞVURU SÜRECİNDE SIKÇA SORULAN SORULAR VE DETAYLI BİR İNCELEME

GİRİŞ

Doçentlik, Türkiye’nin yükseköğretim sisteminde akademik kariyer basamaklarının en önemli aşamalarından biridir. Bu unvanın kazanılması, adayın yalnızca bilimsel çalışmalarının belirli bir yeterliliğe ulaştığını göstermekle kalmaz; aynı zamanda araştırma, eğitim ve idari görevlerde daha fazla sorumluluk alabilmenin de kapısını açar. Dolayısıyla, doçentlik başvurusu yapacak adayların süreci en doğru ve eksiksiz şekilde takip etmeleri büyük önem taşır. Nitekim 2025 Mart Dönemi için de belirli tarihler, başvuru şartları ve sistem kullanımı gibi konular, Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından hazırlanan kılavuzlar ve sıkça sorulan sorular (SSS) rehberleriyle adaylara açıklanmış durumdadır.

Bu makale, 2025 Mart Dönemi Doçentlik Başvurusu özelinde adayların en çok merak ettikleri soruları ve söz konusu süreçlerin arka planını ele almaktadır. Temel dayanağını, “2025 Mart Dönemi Doçentlik Başvuru Kılavuzu” ve “2025 Mart Dönemi Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları” adlı iki temel belge oluşturmaktadır (Üniversitelerarası Kurul, 2025). Metin boyunca, hem teorik çerçeve hem de adayların pratikte karşılaştıkları sorunlar dikkate alınarak kapsamlı bir bakış sunulacaktır.

Bu doğrultuda, makalede önce doçentlik kavramının Türkiye’deki tarihsel ve yasal altyapısına kısaca değinilecek, ardından 2025 Mart Dönemi başvurusuna dair kilit noktalara (süreç, tarihler, ücret politikaları, yabancı dil şartı, yayın kriterleri vb.) yer verilecektir. Son olarak, SSS dokümanında yer alan ve adayların kafasında netleştirilmesi gereken hususlar başlıklar altında ele alınacak; böylelikle okurların doçentlik başvurusunu eksiksiz ve sorunsuz biçimde yürütmeleri hedeflenecektir.


1. DOÇENTLİK KAVRAMININ ÖNEMİ VE YASAL ÇERÇEVESİ

1.1. Tarihsel Arka Plan

Türkiye’de doçentlik unvanının verilmesi, yükseköğretim kurumlarının yapılanmasının günümüze dek devam eden temelleriyle yakından ilişkilidir. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu, ülkemizdeki üniversite yapısını düzenleyen en temel yasal metin olarak, doçentlik unvanının koşullarını ve süreçlerini çerçevelemiştir. Bununla birlikte, Kanun’un genel hükümleri, uygulamada daha detaylı rehberler aracılığıyla somutlaşmaktadır. ÜAK tarafından yayımlanan doçentlik yönetmelikleri ve kılavuzları, adayların hangi yayınları, hangi süre içinde, hangi dil puanı şartıyla sunmaları gerektiğini belirginleştirir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

1.2. Yasal Düzenlemeler ve ÜAK’ın Rolü

Doçentlik sürecini düzenleyen en önemli dokümanlar; 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu, Doçentlik Yönetmeliği ve Üniversitelerarası Kurul kararlarıdır. ÜAK, doçentlik unvanının kazanılmasında merkezi bir otorite işlevi görür. Her yıl (Mart ve Ekim dönemleri olmak üzere) iki kez açılan doçentlik başvurularının hangi alanlarda ve hangi kriterlerle değerlendirileceği, ÜAK’ın ilgili kurullarının aldığı kararlarla netleştirilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

Doçentlik başvuru kılavuzuna ek olarak yayımlanan “Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları” belgesi, pratik süreçte adayların en çok merak ettikleri detayları hedef alarak süreci anlaşılır kılar. Bu iki belgenin birbirini tamamlayacak şekilde incelenmesi, adayın bürokratik ve teknik hatalardan kaçınmasını büyük ölçüde kolaylaştırır.

1.3. 2025 Mart Döneminin Özelliği

2025 Mart Dönemi Doçentlik Başvurusu, önceki yıllardan farklı olarak yeni eklemeler, başvuru ücretlerinde güncellemeler ve mevzuat değişiklikleriyle dikkat çekmektedir. ÜAK tarafından özellikle yağmacı/şaibeli dergilerle ilgili alınan kararların uygulamada önemli etkileri olmuştur (Üniversitelerarası Kurul, 2025). Bu dönem, aynı zamanda COVID-19 sonrası normalleşme sürecinin tamamlanmasıyla birlikte, kimi elektronik etkinliklerin (e-kongre, e-sempozyum vb.) geçerliliğinin de netleştiği bir başvuru dönemi niteliği taşır.


2. 2025 MART DÖNEMİ DOÇENTLİK BAŞVURUSU: ANA HATLAR

2.1. Başvuru Tarihleri ve Ücret

2025 Mart Dönemi için başvurular 20 Mart 2025 günü başlamış ve 28 Mart 2025 mesai bitimine (17.30) kadar sürmüştür. Başvuru ücreti 5.771,57 TL olup, yalnızca Doçentlik Bilgi Sistemi (DBS) üzerinde, sanal pos uygulaması kullanılarak ödenebilir. Banka şubelerinden veya ATM üzerinden ödeme kabul edilmediği gibi, süresi dışında yapılan ödemeler de başvurunun geçersiz sayılmasına yol açar (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

2.2. Doçentlik Bilgi Sistemi (DBS) ve “Başvuruyu Sonlandır” İşlemi

Adayların DBS’ye giriş yaparak kimlik bilgilerini, öğrenim bilgilerini, yabancı dil puanlarını ve tüm akademik çalışmalarını sisteme yüklemeleri gerekir. “Başvuruyu Sonlandır” butonuna basmak, başvurunun nihai hale gelmesi anlamına geldiğinden, bu işlemden sonra hiçbir düzeltme veya ekleme-çıkarma yapılamamaktadır. Haliyle, “Başvuruyu Sonlandır” işleminden önce girilen tüm bilgiler ve belgeler mutlaka titizlikle kontrol edilmelidir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

2.3. Belge Gönderimi ve Kargo/Elden Teslim

Bazı adayların, özellikle öğrenim bilgilerinin veya yabancı dil belgelerinin dijital sistemde doğrulanamadığı durumlarda, ek belgeleri fiziki olarak ÜAK’a iletmesi zorunludur. Bu belgelerin asılları veya noter onaylı suretleri, yine 28 Mart 2025 mesai bitimine (17.30) kadar kargoya verilmiş veya elden teslim edilmiş olmalıdır. Aksi halde, adayın başvurusu iptal edilebilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

2.4. Geri Çekme Süreci

Başvurusunu sonlandıran ama hatalı veya eksik bilgi girdiğini fark eden adaylar, ilk 10 gün içinde (29 Mart – 7 Nisan 2025, saat 23.59’a kadar) “geri çekme” hakkını kullanabilir. Geri çekme talebi yalnızca DBS üzerinden yapılır ve bu talebi ileten adaylara, ödenen başvuru ücreti iade edilmez (Üniversitelerarası Kurul, 2025).


3. SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS) BELGESİ: GENEL BAKIŞ

ÜAK, 2025 Mart Dönemi için hazırladığı “Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları” (bundan sonra SSS olarak anılacaktır) dokümanında, başvuru süreciyle ilgili en yaygın kafa karışıklıklarını giderecek net açıklamalar sunmuştur. Aşağıda, bu dokümandaki soruların kategorik olarak incelenmesi ve adayların sıkça karşılaştığı sorunlara ilişkin çözüm önerileri yer almaktadır (Üniversitelerarası Kurul, 2025).


4. BAŞVURU SİSTEMİ VE TEKNİK SORULAR

4.1. Tüm Eserlerin DBS’ye Yüklenmesi Gerekir mi?

SSS’nin ilk sorusu, adayın tüm eserlerini (makaleler, bildiriler, kitaplar vb.) DBS’ye yüklemesinin zorunlu olup olmadığına ilişkindir. Cevap, “Evet” şeklinde verilmiştir. Doçentlik değerlendirme jürisi, adayın tüm eserlerini eksiksiz incelemeli ve adayın bilimsel yeterliliğini buna göre değerlendirmelidir. Aday, eksik veya hatalı beyan durumunda ciddi sorunlarla karşılaşabilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

4.2. Beyannamemi Doldurup Puan Hesabı Yaptırabilir miyim?

Adaylar, “Başvuruyu Sonlandır” işlemini gerçekleştirmeden önce, sistemde sunulan beyanname doldurma ve puan hesaplama özelliğini kullanabilirler. Bu, adayların eksik veya hatalı girişleri fark etmeleri açısından önemlidir. Düzeltme yapmak için “Başvuruyu Sonlandır” işleminden önce sistemde kalmayı tercih edebilirler (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

4.3. “Başvuruyu Sonlandır”dan Sonra Bilgiler Değiştirilebilir mi?

Hayır, SSS’de de açıklandığı üzere, sonlandırma işleminden sonra hiçbir şekilde düzeltme veya ekleme yapılamaz. Bu kural, adayların ciddiyetle veri girişi yapmasını sağlamayı amaçlar (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

4.4. Başvuru Ücretiyle İlgili Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Adayların başvuru ücretini yalnızca sanal pos aracılığıyla ödeyebileceği tekrar vurgulanmaktadır. Gecikme veya başka kanallar üzerinden (ATM, banka şubesi vb.) ödeme yapılması, sistem tarafından işleme alınmadığı için mağduriyete yol açabilir. İade söz konusu olmadığı için adayların bu kurala özel önem göstermesi gerekmektedir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).


5. BAŞVURU İŞLEMLERİNDE KARŞILAŞILAN YAYGIN SORUNLAR

5.1. Hatalı Bilgi Girişi

Adaylar, kimi zaman kimlik bilgilerinde, eser verilerinde veya puanlamada hatalar yapabilmektedir. SSS, bu durumda ya ilk 10 gün içinde başvuruyu geri çekip sonra yeniden başvurmaları ya da hatalı bilgilerle süreci yürütmelerinin gerekeceğini belirtir (Üniversitelerarası Kurul, 2025). Ancak “geri çekme” işlemi sonrası yeniden başvuru hakkı, aynı dönemde mümkündür. Yine de ücret iadesi söz konusu değildir.

5.2. Kimlik Bilgilerinde Değişiklik

Başvuru sürecindeyken, adayın kimlik bilgilerinde (ad, soyad vb.) resmi bir değişiklik meydana gelebilir. Eğer aday üniversite personeliyse, bu değişikliği önce bağlı bulunduğu üniversitenin Personel Daire Başkanlığına iletmeli ve YÖKSİS üzerinde güncellenmesini sağlamalıdır. Üniversite personeli olmayanlar ise [email protected] adresine e-posta göndererek gerekli adımları başlatmalıdır (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

5.3. Mavi Kart Sahipleri

Mavi Kartlı adayların T.C. kimlik numarasıyla başvuru yapmaları durumunda, Türk vatandaşlarına uygulanan aynı doçentlik şartlarına tabi oldukları vurgulanır. Yani yabancı uyruklu olarak değil, Türk vatandaşlarının tabi olduğu koşullar üzerinden süreci yürütmeleri gerekir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).


6. YABANCI DİL VE EŞDEĞERLİK MESELELERİ

6.1. Yabancı Dil Sınavlarının Geçerlilik Süresi

YÖK ve ÖSYM tarafından yapılan merkezi sınavlarda süre sınırı bulunmadığı açıklanmıştır. Ancak uluslararası yabancı dil sınavlarının (örneğin TOEFL, IELTS vb.) geçerlilik süresi, belge üzerinde aksi bir tarih yazsa bile en fazla beş yıl olarak kabul edilir. Bununla birlikte, TOEFL IBT belgelerinin “iki yıllık” özel geçerlilik süresi, ETS’nin iki yıldan sonra doğrulama hizmetini kesmesinden kaynaklanır (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

6.2. Uluslararası Sınavların Türkiye’deki Merkezleri

SSS, uluslararası yabancı dil sınavlarının Türkiye’de yapılması hâlinde sadece devlet üniversitelerine ait binalarda yapılmasının şart olduğunu belirtir. Bu kural, usulsüz sınav merkezlerini engellemek ve kaliteyi korumak amacıyla getirilmiştir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

6.3. Yurt Dışında Giriş-Çıkış Belgesi

Yabancı dil sınavına yurt dışında giren adaylar, sınav belgesinin yanı sıra, sınav tarihini kapsayacak biçimde en az altı ay yurt dışında ikamet ettiklerini gösteren resmi ikamet belgesini ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nden alacakları giriş-çıkış belgesini ÜAK’a sunmalıdırlar. Bu, sınava gerçekten yurt dışında girdiğini kanıtlamak içindir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).


7. ASGARİ BAŞVURU ŞARTLARI VE YAYINLARLA İLGİLİ SORULAR

7.1. Asgari Şartları Sağlamama Durumu

Daha önceki bir dönemde “Asgari Başvuru Şartlarını Sağlamamıştır” kararı alan adaylar, takip eden dönemde (bir sonraki dönemde), eksik bulunan koşulları yerine getirerek yeniden başvuru yapabilirler. Örneğin, adayın alan dışı kabul edilen yayınları varsa, bu yayınları çıkarıp yeni yayınlar ekleyerek doçentlik için gereken 100 puan şartını sağlayabilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

7.2. Üç Dönem Bekleme Kuralı

Eser inceleme sonucunda başarısız olan veya etik ihlalde bulunduğuna karar verilen adaylar, “başvuru dönemi esas alınmak suretiyle en erken izleyen üçüncü dönemde” tekrar başvurabilirler. Bu kural, adayın eksik görülen taraflarını düzeltmesi veya etik sorunlar nedeniyle verilen cezaya uygun bir bekleme süresini kapsar (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

7.3. Yağmacı/Şaibeli Dergiler

YÖK Genel Kurulu’nun 30 Aralık 2021 tarihli kararı, yağmacı/şaibeli dergileri tarif etmekte ve bu dergilerde yayınlanan makalelerin özgeçmiş ve eserler listesinde yer alsa bile beyannamede puan getirmeyeceğini netleştirmiştir. Q4 kategoride olup editöryal süreçte ücret talep eden fakat bir branş derneğine veya üniversiteye bağlı olmayan dergiler, bu kapsamda sayılabilmektedir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

7.4. Makalelerin Yayımlanma Kriteri

SSS’de yer alan bir diğer önemli nokta, “yayınlanmış makale”nin tanımına dairdir. Derginin nihai sayısında veya çevrimiçi ortamda değiştirilemez şekilde yayımlanmış olması gerekir. “Erken görünüm,” “online published,” “early access,” gibi ibareler, derginin ileride değişiklik yapabileceği durumlar olarak değerlendirildiğinden, tam anlamıyla “yayınlanmış” sayılmayabilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).


8. BİLDİRİLER, ATIFLAR VE DİĞER AKADEMİK FAALİYETLER

8.1. Bildiri Sunumları ve Puanlama

Sözlü bildiriler, doçentlik kriterlerinde önemli bir yer tutabilir. Ancak bildirinin puanının alınabilmesi için tam metin veya özet metnin basılı veya elektronik formatta kongre kitabında yayımlanmış olması gerekir. SSS’ye göre, 15 Aralık 2016 ve sonrası tarihlere ait bildirilerde, katılım belgesi ibrazı zorunludur. Bu katılım belgesinin yazarlardan herhangi birine ait olması yeterlidir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

8.2. Bildiri Tekrar Yayın Olarak Kullanılabilir mi?

Bir kongrede sözlü olarak sunulup bildiri kitabında basılan çalışma, daha sonra makale olarak yayımlanmışsa, aynı çalışmanın iki farklı kategoride puan alması mümkün değildir. Aday, tek bir eseri yalnızca bir bölümde puanlandırabilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

8.3. Atıflarla İlgili Kurallar

Atıflar, doçentlik puanlama sürecinde adayın bilimsel etkisini göstermesi açısından önemlidir. SSS, “bir eserin” farklı kaynaklarda geçen atıflarının her birinden puan alınabileceğini, ancak aynı eser içerisinde birden fazla yerde atıf yapılmasının sadece bir defa puan getirdiğini açıklar. Ayrıca atıf puanları yazar sayısına bölünmez; atıf doğrudan adaya tahsis edilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

8.4. Ders Verme ve Proje Faaliyetleri

Öğretim faaliyeti ve proje yürütücülüğü de doçentlik kriterlerinde puanlanabilir. Ancak her temel alanın farklı puanlama tabloları olduğu için, adayların başvurduğu bilim alanına özgü koşulları dikkatle incelemesi gerekir. Örneğin, üniversite bünyesinde tamamlanmış BAP (Bilimsel Araştırma Projeleri) projelerinde yürütücü olanlar, belirli bir puan alabilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).


9. TEZ YÖNETİMİ, DANIŞMANLIK VE ULUSAL TEZ MERKEZİ

9.1. Lisansüstü Tez Danışmanlığı

Doçentlik başvurusunda, adayın danışmanlığını yaptığı ve tamamlanmış lisansüstü tezlerden de puan alması mümkündür. Fakat bu tezlerin, Ulusal Tez Merkezi veri tabanında görünür hâle getirilmiş olması şarttır. Adayın, tamamlanan tezlere tez numarası aldırması bu nedenle önem arz eder (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

9.2. Yurt Dışı Doktora Denklik Sahipleri

Yurt dışında doktora veya sanatta yeterlik almış ve ÜAK’tan denklik belgesi almış adaylar, tez bilgilerini de Ulusal Tez Merkezi’ne ekleyerek DBS’ye güvenli veri olarak yansıtabilirler. Aday, tezini sisteme eklemediği takdirde, doçentlik başvurusunda bu bilgiden tam olarak yararlanamayabilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).


10. DOÇENTLİK DEĞERLENDİRMESİ: JÜRİ VE KOMİSYON SÜRECİ

10.1. Jüri Oluşturma ve Eser İncelemesi

Başvurular tamamlandıktan sonra, ÜAK bünyesindeki Doçentlik Komisyonu, ilgili bilim/sanat alanında uzman öğretim üyelerinden oluşan bir jüri atar. Jüri üyeleri, adayın yüklediği bütün akademik çalışmaları inceler. Burada kritik nokta, adayın herhangi bir bilgi veya belgesini sonradan jüriye fiziksel olarak göndermesinin şart olup olmadığıdır (Üniversitelerarası Kurul, 2025). 2025 Mart Dönemi için alınan karara göre, belirli temel alanlardan başvuru yapan adaylar, jüriye fiziksel evrak iletmeyecektir. Ancak Doçentlik Komisyonu gerekli gördüğü hallerde, belirli bir alan için fiziki eser gönderilmesini isteyebilir.

10.2. Başarısızlık ve Etik İhlal Durumu

Jüri incelemesi sonucunda, adayın eserlerinin asgari başvuru şartlarını karşılamadığı kanaatine varılırsa, “Asgari Başvuru Şartlarını Sağlamamıştır” kararıyla başvuru iptal edilir. Aday, eksik gördüğü yönlerini tamamladıktan sonra sonraki dönemde yeniden başvurabilir. Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırılık tespit edilen adayların başvurusu ise iptal edildiği gibi, en erken üç dönem sonrasına kadar yeni başvuru yapamazlar (Üniversitelerarası Kurul, 2025).


11. YURT DIŞI MEZUNİYET, DENKLİK VE İSTİSNAİ DURUMLAR

11.1. Manuel Veri Girişi Gerektiren Haller

SSS dokümanına göre, yurt dışında uzmanlık veya doktora yapmış adayların, diplomalarını ilgili kurumun sisteminde bulamaması halinde “manuel giriş” yapabileceği istisnalar bulunmaktadır. Mesela 1987 öncesi yurt içi mezuniyet bilgileri, 1996 öncesi yurt dışı mezuniyet denklik bilgileri veya Tıpta uzmanlık dereceleri gibi hususlar bu kapsamda değerlendirilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025).

11.2. Doğrudan/Bütünleşik Doktora Denklik Belgeleri

10 Şubat 2021 tarihinden önce doktora denklik belgesi almış olanlar, doğrudan/bütünleşik doktora yaptığını kanıtlayan resmi onaylı belgeleri de ÜAK’a teslim etmek zorundadır. Aksi takdirde, adayın başvurusu iptal edilebilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025). 10 Şubat 2021 sonrasında doğrudan doktora denklik alan adaylar ise, sistem üzerinden bilgileri doğrulanabildiği için ekstra belge göndermek zorunda değildirler.


12. BAŞARILI OLAN ADAYLAR VE DOÇENTLİK BELGESİ

12.1. Sonuçların Duyurulması

Jüri raporları tamamlandığında, ÜAK Yönetim Kurulu bu raporları onaylar ve sonuçlar DBS üzerinden ilan edilir. Adaylar, DBS’ye girerek sonuç raporlarına ulaşabilir; isimleri gizlenmiş jüri raporlarını inceleyebilir (Üniversitelerarası Kurul, 2025). Tebliğ, sonuçların DBS üzerinden açıklanmasını izleyen beşinci günde yapılmış sayılır.

12.2. Doçentlik Unvanının Geçerliliği

Başarılı olan adaylar, doçentlik unvanını almaya hak kazanır ve kendileri herhangi bir talepte bulunmasa da ÜAK tarafından “Doçentlik Belgesi” düzenlenir. Aday, bu belgeyi kurumsal görev atamalarında veya akademik yükseltmelerde kullanabilir. Yine de doçentlik, adayın resmî olarak öğretim üyesi kadrosuna atandığı anlamına gelmez; kadro atamaları üniversitelerin ilgili yönetim organlarınca yapılır.


13. UYGULAMADA ÖNE ÇIKAN PROBLEMLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

  1. Veri Tutarsızlığı: Adayın DBS’ye girdiği bilgi ile YÖK veya ÖSYM’den otomatik çekilen bilgi çeliştiğinde, sistem bu durumu hataya düşürür. Çözüm, başvuruyu sonlandırmadan önce ilgili kurumlara başvurarak verileri güncelletmektir.

  2. Yurt Dışı İkamet Belgesi Eksikliği: Uluslararası yabancı dil sınavlarına yurt dışında girmiş adayların en az altı aylık ikamet belgesini ibraz etmemesi, dil puanının kabul edilmemesine yol açar.

  3. Ödeme Kanalları: ATM veya banka şubesi üzerinden yapılan ödemeler, sistem tarafından tanınmamaktadır. Adaylar, bu hataya düştüklerinde ücretin iadesini de alamazlar.

  4. Yağmacı/Şaibeli Dergiler: Farkında olmadan bu tür dergilerde yayın yapmış adaylar, çalışmalarının doçentlik puanlamasında devre dışı kalabileceği gerçeğini gözden kaçırmamalıdır.

  5. Kılavuzu ve SSS’yi Okumadan Başvuru: Birçok aday, detayları atlayarak hatalı başvuru yapmakta, geri çekme veya iptal gibi sonuçlarla karşılaşabilmektedir.

Bu sorunların önüne geçmek, büyük ölçüde Kılavuz ve SSS dokümanlarının detaylıca incelenmesiyle mümkündür (Üniversitelerarası Kurul, 2025).


14. GENEL DEĞERLENDİRME VE ÖNERİLER

2025 Mart Dönemi Doçentlik Başvurusu, adayların geçmiş yıllarda edinilmiş deneyimlerine ek olarak yeni güncellemeleri de içermektedir. ÜAK, “Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları” dokümanını yayımlayarak başvuru sürecinde tekrarlayan hataları asgariye indirmeyi hedeflemiştir. Bu bağlamda, doçentlik adaylarına şu önerilerde bulunulabilir:

  1. Her Aşamayı Kılavuz ve SSS ile Karşılaştırmak
    Başvuru sürecine başlamadan önce, hem “Doçentlik Başvuru Kılavuzu” hem de “Sıkça Sorulan Sorular” dokümanları dikkatlice okunmalı, oluşabilecek soruların cevapları bu dokümanlarda aranmalıdır.

  2. Zaman Planlaması
    DBS’de son gün yığılmalarından kaçınmak adına, mümkün olan en erken tarihte bilgi girişi ve ödeme işlemi yapılmalıdır. Adayın belge eksikliği varsa, 28 Mart 2025 tarihinden önce bu eksikliği gidermesi zorunludur.

  3. Etik Duyarlılık ve Beyan Doğruluğu
    Adaylar, akademik yayınlarını hiçbir noktasını saklamadan, gerçeğe uygun şekilde beyan etmelidir. Yağmacı/şaibeli dergiler ve etik ihlal riski taşıyan çalışmalar, süreçte ciddi yaptırımlara neden olabilir.

  4. Dikkatli İnceleme ve Son Kontrol
    “Başvuruyu Sonlandır” işleminden önce, her bilginin (kimlik, eser, puan, belge) doğruluğu bir kez daha teyit edilmelidir. Aksi takdirde, adayın geri çekme haklarını kullansa dahi ödediği ücreti geri alma şansı bulunmamaktadır.

  5. Uluslararası Sınavlar ve Denklik
    Yurt dışı ikamet, denklik belgeleri, tez numaraları gibi hususlarda gerekli belgelere sahip olduğunuzdan emin olun. Bu konularda en küçük bir eksiklik, başvurunun iptaline yol açabilir.


SONUÇ

2025 Mart Dönemi Doçentlik Başvurusu, adaylara akademik kariyerlerini yeni bir düzeye taşıma fırsatı sunar. Ancak bu fırsatın doğru değerlendirilebilmesi, adayların başvuru kılavuzunda ve sıkça sorulan sorular dokümanında belirtilen koşulları tam anlamıyla kavraması ve uygulamasıyla yakından ilişkilidir. Sistematik bir şekilde hazırlanan SSS dökümanı, pratikte sıkça yaşanan sorunları ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır.

Doçentlik sürecinde atılan her adım, akademik etiğe ve doğru beyana dayanmalıdır. Başvuru öncesi hazırlıklar, DBS’ye doğru ve eksiksiz bilgi girişi, gerekli belgelerin zamanında ve eksiksiz iletilmesi gibi unsurlar, adayın başarısına giden yolu açar. Başarılı bir doçentlik süreci geçiren adaylar, akademik dünyada daha ileri sorumluluklar alarak ülkenin bilimsel üretkenliğine katkıda bulunabilirler.

Unutulmamalıdır ki, doçentlik unvanı bir son değil, akademik araştırmalara ve nitelikli eğitim faaliyetlerine daha güçlü bir şekilde devam edebilmek adına önemli bir aşamadır. Bu bağlamda, ÜAK tarafından hazırlanmış olan Kılavuz ve SSS belgesi, adaylara rehber niteliğinde bir kaynak sunar. Makalede dile getirilen tüm hususların dikkatle takip edilmesi, adayın başvurusunu güvenle tamamlamasını ve sonraki süreçlerde doğacak potansiyel sorunları büyük ölçüde azaltmasını sağlayacaktır.


KAYNAKÇA

  • Üniversitelerarası Kurul. (2025). 2025 Mart Dönemi Doçentlik Başvuru Kılavuzu. Ankara: ÜAK Yayınları.

  • Üniversitelerarası Kurul. (2025). 2025 Mart Dönemi Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları. Ankara: ÜAK Yayınları.


ANAHTAR KELİMELER

2025 Mart dönemi doçentlik, sıkça sorulan sorular, yabancı dil sınavları, DBS, yayın kriterleri, yağmacı dergiler, başvuru ücreti, geri çekme işlemi, tez danışmanlığı, ÜAK

SPOR BİLİMLERİ TEMEL ALANI 2025 MART DÖNEMİ DOÇENTLİK BAŞVURU ŞARTLARI: KAPSAMLI BİR İNCELEME

SPOR BİLİMLERİ TEMEL ALANI 2025 MART DÖNEMİ DOÇENTLİK BAŞVURU ŞARTLARI: KAPSAMLI BİR İNCELEME

Özet
Spor Bilimleri Temel Alanı, egzersiz fiziolojisinden antrenman bilimlerine, motor gelişimden spor sosyolojisine, spor psikolojisinden rekreasyona ve beden eğitimi öğretmenliğine kadar uzanan çok geniş bir disiplini kapsar. Bu geniş spektrum, adayın bilimsel üretkenliğini ve uygulamalı çalışmalarını farklı boyutlarda sergilemesini gerektirir. 2025 Mart dönemi doçentlik başvuru şartları, doktora sonrası araştırma ve yayın faaliyetlerinin belirli asgari koşullara ve puanlama sistemine bağlı olduğunu öngörür. Adayın en az 100 puan toplaması ve bu puanın en az 90’ını doktora unvanının alınmasından sonra elde etmesi, aynı zamanda tez tabanlı yayınların 20 puanla sınırlandırılması, uluslararası makalelerde belirli asgari puanların yakalanması ve TR Dizin kapsamındaki ulusal makalelerden yeterli puan alınması, doçentlik unvanına hak kazanmanın temel koşulları arasında yer alır. Bu makalede, Spor Bilimleri Temel Alanı 2025 Mart dönemi doçentlik başvuru şartları tüm ayrıntılarıyla ele alınacak ve hem akademik hem de sportif başarının puanlama sistemine nasıl yansıdığı açıklanacaktır. Ayrıca, örnek bir puanlama senaryosu ile adayın bu şartları nasıl yerine getirebileceği gösterilecektir.


1. Giriş

Spor, insan sağlığını ve performansını artırmaktan rekabetçi müsabakalara kadar farklı düzeylerde önem taşıyan sosyal bir olgudur. Beden eğitimi, egzersiz, antrenman, motor becerilerin geliştirilmesi, rekreasyon, spor yönetimi, spor psikolojisi ve sosyolojisi gibi alt alanları barındıran Spor Bilimleri, disiplinlerarası bir yaklaşımla ele alınır. Türkiye’de, Spor Bilimleri Temel Alanı’nda doçentlik başvurusu yapmak isteyen araştırmacılar, doktora derecesini veya eşdeğer uzmanlık eğitimlerini tamamladıktan sonra, yayın ve uygulama alanında çok yönlü çalışmalarını göstererek akademik unvanlara başvurabilirler.

Üniversitelerarası Kurul (UAK), bu başvuruların standartlarını belirleyen ve her temel alana özgü puanlama sistemini yöneten kurumdur. Spor Bilimleri Temel Alanı için 2025 Mart dönemi doçentlik başvuru şartları da bu kapsamda güncellenmiş ve tablolar halinde ilan edilmiştir. Aday, doktora sonrası dönemde ürettiği yayınlar ve akademik/uygulamalı faaliyetler üzerinden en az 100 puana ulaşmalı, bu 100 puanın 90’ının doktora sonrası döneme ait olması ve “Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın” başlığından alınan puanların bu 90 puan hesabına katılmaması gibi kritik koşulları karşılamalıdır.

Bunların yanı sıra, Spor Bilimleri alanına özgü düzenlemeler de mevcuttur. Örneğin, SPORT Discus gibi indekslerde yer alan makalelerden puan elde etmek mümkündür. Ayrıca, olimpik branşlarda yüksek derecede sportif başarı veya antrenörlük belgesine sahip olmak da ekstra puan getirir. Bu makalede, tüm bu kategoriler ayrıntılı biçimde ele alınacak, adayın hangi etkinliklerden kaç puan alabileceği, hangi asgari zorunlulukların bulunduğu ve başvuru dosyasını nasıl hazırlaması gerektiği üzerinde durulacaktır.


2. Asgari 100 Puan ve Doktora Sonrası 90 Puan Koşulu

Öncelikle, adayın en az 100 puan toplaması gerekir. Bu puanın en az 90’ı, doktora unvanının alındığı tarihten sonra gerçekleştirilen çalışmalardan (3. madde “Tez Yayınları” hariç) elde edilmiş olmalıdır (UAK, 2025, https://www.uak.gov.tr). Aday, doktora öncesindeki faaliyetleriyle en fazla 10 puan alabilir ve tez kaynaklı yayınlardan toplanan puanlar da doktora sonrası 90 puan hesabına dahil edilmez.

Her çalışma sadece bir kategoride puanlanır. Çok yazarlı makalelerde puan, makale yazarlarının katkısına göre paylaştırılır:

  • İki yazarlı makalede başlıca yazar, makalenin puanının 0.8’ini, ikinci yazar ise 0.5’ini alır.

  • Üç ve daha fazla yazarlı makalede başlıca yazar, toplam puanın yarısını alır. Kalan yarı, diğer yazarlarca eşit paylaşılır.

  • Başlıca yazarın belirtilmediği çok yazarlı makalelerde puan, yazarlar arasında eşit paylaştırılır.

  • Bildiri ve kitap gibi diğer yayın türlerinde puan, yazarlar arasında eşit bölünür.

Bu kurallar, Spor Bilimleri’nde ekip çalışması yapan araştırmacıların puan bölüşümünü adil biçimde düzenlemeyi amaçlar. Adayın “başlıca yazar” olarak makale yayımlaması, bağımsız veya öncü araştırmacı kimliğini gösterir.


3. Uluslararası Makale (Madde 1)

Adayın doktora sonrası, tez dışı makaleleri şu şekilde puanlanır:

  1. SCIE veya SSCI kapsamındaki dergiler

    • Q1: 30 puan

    • Q2: 20 puan

    • Q3: 15 puan

    • Q4: 10 puan

  2. AHCI kapsamındaki dergi: 20 puan

  3. ESCI, Scopus veya SPORT Discus kapsamındaki dergi: 10 puan

  4. Diğer uluslararası indeksli dergi: 5 puan

  5. Editöre mektup, araştırma notu, özet, kitap kritiği (bu indekslerde): 3 puan

Asgari Zorunluluk: Doktora sonrası, (a) veya (b) bendinden (yani SCIE/SSCI veya AHCI) bir makalede başlıca yazar olmak kaydıyla en az 30 puan elde etmek gerekir. Metnin orijinalinde “a veya b bentlerinden birinde başlıca yazar olmak üzere en az 30 puan almak” ifadesi geçer. Bu, Q1/Q2/Q3/Q4 (SCIE/SSCI) veya AHCI makalelerde başlıca yazar olarak belirli bir puan eşiğine ulaşmayı zorunlu kılar. Örneğin, Q1 tek yazarlı bir makale 30 puan kazandırabilir ve bu koşulu tek seferde karşılar. Yazarlar çoksa paylaştırma kuralına dikkat edilmelidir.


4. Ulusal Makale (Madde 2)

Tez dışı, doktora sonrası yayımlanan ulusal makaleler:

  • TR Dizin kapsamındaki dergide yayımlanmış makale: 10 puan

  • Diğer hakemli dergilerde makale: 4 puan

  • Hakemli dergide editöre mektup, özet, araştırma notu, kitap kritiği: 2 puan

Zorunluluk: Doktora sonrası, ikisi TR Dizin kapsamındaki dergi olmak üzere en az üç ulusal makale gerekir. Yani aday, en az 2 makalesini TR Dizin’de yayımlamalı ve toplam 3 ulusal yayına sahip olmalıdır. Yabancı uyruklu adaylar veya yurt dışı denkliği talep edenler, TR Dizin’de makale çıkaramıyorsa aynı sayıda yayını 1. maddenin a, b veya c (yani SCIE/SSCI/AHCI, ESCI, Scopus, SPORT Discus) kapsamında gerçekleştirmelidir.


5. Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın (Madde 3)

Adayın yüksek lisans veya doktora tezine dayalı yayınları, bu madde altında puanlanır. Örneğin:

  • SCIE/SSCI/AHCI makale: 20 puan

  • ESCI, Scopus, SPORT Discus makale: 10 puan

  • Diğer uluslararası indeks: 5 puan

  • TR Dizin: 8 puan

  • BKCI kitap: 20 puan

  • BKCI kitapta bölüm: 10 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kitap: 3 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kitap bölümü: 2 puan

  • CPCI’da yayımlanmış bildiri: 3 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal toplantı bildirisi: 2 puan

Zorunluluk: (a-h) bentlerinden en az bir yayın olması gerekir. Aday en fazla 20 puan toplayabilir ve doktora sonrası 90 puan hesabına bu puanlar katılmaz.


6. Kitap (Madde 4)

Doktora sonrası, tez dışı kitap çalışmaları şu şekilde puanlanır:

  1. BKCI kapsamındaki kitap: 20 puan

  2. BKCI kapsamındaki kitapta bölüm: 10 puan

  3. Diğer uluslararası/ulusal kitap: 5 puan

  4. Diğer uluslararası/ulusal kitap bölümü: 3 puan

Zorunluluk: Doktora sonrası en az 1 kitap veya 2 kitap bölümü (yayımlanan kitabın tüm bölümleri doçentlik alanıyla ilgili) yayımlama mecburiyeti söz konusudur. Bu kategoriden en fazla 20 puan elde edilebilir; c ve d bentlerinden alınabilecek toplam puan 5’i aşamaz.


7. Atıf (Madde 5)

Adayın eserlerine yapılan atıfların puanlaması:

  • SCIE, SSCI, AHCI, ESCI, SPORT Discus, Scopus: 3 puan

  • BKCI kapsamındaki kitap: 2 puan

  • TR Dizin kapsamındaki dergide: 2 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kaynaklarda: 1 puan

Doktora sonrası yayınlara en az 5 puanlık atıf almak ve bu kategoriden en fazla 10 puan toplayabilmek mümkündür. Kişi kendi eserine atıf yapmışsa sayılmaz.


8. Lisansüstü Tez Danışmanlığı (Madde 6)

  • Doktora tezi danışmanlığı: 5 puan

  • Yüksek lisans tezi danışmanlığı: 3 puan

En fazla 10 puanlık katkı yapılabilir. Eş danışmansanız yarı puan geçerlidir.


9. Bilimsel Araştırma Projesi (Madde 7)

  • AB Çerçeve Programı/TÜBİTAK (öğrenci projesi hariç): koordinatör veya yürütücü 15 puan, araştırmacı 10 puan, danışman 5 puan

  • Uluslararası destekli proje: 10 puan

  • Kamu/özel kuruluş ArGe/Ür-Ge projesi: 5 puan

  • Üniversite BAP projesi yürütücüsü (tez hariç): 3 puan

Bu maddeden en fazla 20 puan alınabilir.


10. Bilimsel Toplantı (Madde 8)

Doktora sonrasındaki tez dışı çalışmalar:

  • Uluslararası bilimsel toplantıda CPCI’da yayımlanmış tam metin/özet: 5 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal toplantılarda tam metin/özet: 3 puan

Bu maddeden en fazla 10 puan, en az 5 puan alınmalıdır. Aynı toplantıya ait birden fazla bildiri için yalnızca bir tanesi puanlanır.


11. Eğitim-Öğretim (Madde 9)

Doktora sonrası;

  • 4 farklı yarıyılda (dönemlik) ders vermek: 2 puan

  • 2 farklı yılda (yıllık program) ders vermek: 2 puan

En az 2 puan gerekli, en çok 6 puan alınabilir. Doktora sonrası 2 yıl kadrolu öğretim elemanı olarak çalışanlara doğrudan 2 puan verilir.


12. Patent/Faydalı Model (Madde 10)

  • Tescil edilmiş uluslararası patent: 20 puan

  • Tescil edilmiş ulusal patent: 10 puan

  • Tescil edilmiş faydalı model: 5 puan

  • Kişisel patent başvurusu: 2 puan

Puan, patent sahipleri arasında bölünür.


13. Ödül (Madde 11)

  • YÖK Yılın Doktora Tezi, YÖK Üstün Başarı, TÜBİTAK Bilim/Teşvik (UBYT hariç), TÜBA GEBİP/TESEP ödülleri: 25 puan

En fazla 25 puan elde edilebilir.


14. Editörlük (Madde 12)

  • SCIE, SSCI, AHCI, ESCI veya Scopus dergi editörlüğü: 2 puan

  • BKCI/Scopus kapsamındaki kitap editörlüğü: 1 puan

  • TR Dizin dergi editörlüğü: 1 puan

En fazla 4 puan.


15. Sportif Başarı ve Temsil (Madde 13)

Spor Bilimleri’nde akademik yeterliliğin yanı sıra sportif performans ve kariyer de önem taşıyabilir. Bu madde, adayın geçmişindeki üst düzey sportif başarılarını veya antrenörlük derecelerini puanlamayı amaçlar.

  1. Yaz-Kış Olimpiyat Oyunları ve Paralimpik Oyunları

    • Sporcu olarak altın madalya: 15 puan

    • Sporcu olarak gümüş madalya: 10 puan

    • Sporcu olarak bronz madalya: 5 puan

  2. Yaz-Kış Üniversite Oyunları (Universiade), Avrupa-Dünya Şampiyonaları

    • Altın madalya: 10 puan

    • Gümüş madalya: 5 puan

    • Bronz madalya: 3 puan

  3. Olimpik branşlarda en az üçüncü kademe antrenörlük belgesine sahip olmak: 5 puan

  4. Olimpik branşlarda A Milli Sporcu belgesi: 2 puan

Bu kategoriyle aday en fazla 15 puan alabilir. Bu düzenleme, profesyonel veya yarı profesyonel seviyede spora katılımı ve başarıyı akademik değerlendirmeye dahil eder.


16. Diğer (Madde 14)

  • Web of Science h-indeksi ≥ 5: 5 puan

  • YÖK’ün kabul ettiği sıralamalarda ilk 300 üniversitede 6 ay araştırma/öğretim: 5 puan

Toplamda en çok 10 puan getirir. H-indeksi, adayın atıf profilini ve yayın etkinliğini yansıtır; yurtdışı deneyimi de küresel bakış açısını gösterir.


17. Uygulama Örneği: Dr. C’nin Puanlama Senaryosu

Aşağıda, Spor Bilimleri alanında doktora sonrası çalışmalar yürüten hayalî Dr. C’nin, bu kriterlerle nasıl 100 puan elde edebileceğine dair bir örnek anlatılmıştır:

  1. Uluslararası Makale (Madde 1) Kapsamında

    • Dr. C, Q2 kapsamındaki (SCIE) bir dergide tek yazarlı makale yayımlamıştır. Q2 = 20 puan, tek yazarlı olduğu için tam puan 20 alır ve bu makalede başlıca yazardır.

    • Bir Q3 makaleyi iki yazarlı yayınlamıştır, başlıca yazar ise puanın yarısı = 15 puanın yarısı = 7.5 puan.

    • Bir ESCI makale tek yazarlı olarak yayımlamıştır: 10 puan.

    Toplam uluslararası makale puanı: 20 + 7.5 + 10 = 37.5 puan. “En az 30 puan” ve “Q1/Q2/Q3 dergide başlıca yazar” koşulu (Q2 tek yazarlı 20 puanla) karşılanmıştır. Daha yüksek puan için bir Q1 yayın eklenirse 30 puan, paylaştırmaya bağlı olarak puanı artırabilir.

  2. Ulusal Makale (Madde 2) Kapsamında

    • Dr. C, TR Dizin’de 2 makale tek yazarlı (10 + 10 = 20 puan). Böylece a bendinden 20 puanlık zorunluluk sağlanır.

    • Ayrıca 1 makaleyi diğer hakemli dergide yayımlamıştır (4 puan).

    • Bu şekilde, 3 ulusal makale elde etmiş olur. Toplam ulusal makale puanı: 24 puan.

  3. Lisansüstü Tezden Üretilmiş Yayın (Madde 3)

    • Dr. C, tezinden SPORT Discus kapsamındaki bir dergide makale çıkarmıştır (10 puan). En fazla 20 puan alınabilir; Dr. C sadece 10 puan elde eder. Tez yayın puanları, doktora sonrası 90 puan hesabına katılmaz.

  4. Kitap (Madde 4)

    • Dr. C, “c) Diğer uluslararası/ulusal kitap” bentlerinden 1 kitap yazmış (5 puan) ve “d) Diğer kitapta bölüm” 1 bölüm (3 puan). Ancak c+d toplamda 5 puan sınırı var. Dr. C bu toplamdan 5 puan alabilir.

    • Doktora sonrası en az 1 kitap veya 2 kitap bölümü şartı olduğu için, Dr. C bu şekilde gerekliliği karşılar.

  5. Atıf (Madde 5)

    • Dr. C’nin SCIE makalelerine 2 atıf (örneğin biri Q2, biri Q3) almış olması: her atıf 3 puan = 6 puan. Doktora sonrası yayınlardan en az 5 puan alır, 10 puan üst sınır aşılmadığı için 6 puan puanlama yapılabilir.

  6. Tez Danışmanlığı (Madde 6)

    • Dr. C, 1 doktora tezi (5 puan) ve 1 yüksek lisans tezi (3 puan) yönetmiştir. Toplam 8 puan. En fazla 10 puanlık katkıya müsaade var.

  7. Proje (Madde 7)

    • Dr. C, TÜBİTAK projesinde araştırmacı olarak (10 puan), üniversitedeki bir BAP projesinde yürütücü (3 puan). Toplam 13 puan.

    • Bu maddeden en fazla 20 puan alınır.

  8. Bilimsel Toplantı (Madde 8)

    • Dr. C, uluslararası bir kongrede CPCI’da yayımlanmış bildiriden 5 puan elde etmiştir, ayrıca bir ulusal kongrede 3 puanlık bildiri sunmuştur, ama en fazla 10 puan. Dr. C iki bildiriyi toplayıp 8 puana ulaşabilir veya 5 + 3 = 8 puan. Doktora sonrası en az 5 puan olmalı, bu sağlanır.

  9. Eğitim-Öğretim (Madde 9)

    • Dr. C, 4 farklı yarıyılda lisans derslerine girmiştir (2 puan), en az 2 puan gerekliliği vardır. Daha fazlası da 6’yı geçemez.

  10. Patent/Faydalı Model (Madde 10)

  • Dr. C’nin patent çalışması yoksa 0 puan. Eğer bir faydalı model tescil ettiyse 5 puan ekleyebilirdi.

  1. Ödül (Madde 11)

  • Dr. C herhangi bir ödül almamışsa 0 puan. Almış olsaydı en fazla 25 puan elde edebilirdi.

  1. Editörlük (Madde 12)

  • Dr. C, TR Dizin’de taranan bir dergide editörlük yapıyorsa 1 puan alır, en çok 4 puan.

  1. Sportif Başarı ve Temsil (Madde 13)

  • Dr. C geçmişte A Milli Sporcu belgesi almış (2 puan). Ya da Olimpik branşlarda 3. kademe antrenörlük (5 puan) gibi. En fazla 15 puan toplanabilir.

  1. Diğer (Madde 14)

  • Dr. C, Web of Science’a göre h-indeksi 5 ise 5 puan daha ekleyebilir. Yurt dışında 6 ay araştırma yaptıysa 5 puan ekler, fakat toplam 10 puanı geçemez.

Genel toplama bakıldığında, Dr. C rahatlıkla 100 puan barajını aşabilir ve doktora sonrası 90 puan koşulunu yerine getirebilir. Tek dikkat edilmesi gereken, tez kaynaklı yayınların 20 puanla sınırlandırılması ve bu puanların doktora sonrası 90’a katılmamasıdır.


18. Sonuç ve Değerlendirme

Spor Bilimleri Temel Alanı, beden eğitimi ve sporun bilimsel yönünü pek çok boyutta inceleyen disiplinlerarası bir sahadır. Burada doçentlik unvanına başvurmayı amaçlayan adayların, UAK tarafından ilan edilmiş 2025 Mart dönemi kriterlerine dikkat ederek doktora/uzmanlık sonrasına odaklı bir yayın, proje ve uygulama planı oluşturmaları gerekir.

Özellikle dikkat çeken maddeler:

  • Uluslararası Makaleler: SCIE/SSCI (Q1, Q2, Q3, Q4) veya AHCI makalelerde başlıca yazar olup en az 30 puan toplama ve Q1/Q2/Q3 dergide en az bir başlıca yazar makalesiyle 20 puan alma koşulu.

  • Ulusal Makaleler: TR Dizin makalelerinden en az 20 puan, doktora sonrası en az 3 ulusal yayın (2’si TR Dizin) gerekliliği.

  • Tez Kaynaklı Yayınların 20 Puanla Sınırlandırılması: Doktora sonrası bağımsız araştırma vurgusu önemlidir.

  • Kitap: Doktora sonrası en az 1 kitap veya 2 kitap bölümü yayımlamak, bu kategoride 20 puan üst sınır.

  • Sportif Başarı: Olimpik oyunlar, Universiade, Avrupa-Dünya şampiyonaları vb. dereceleriyle akademik puan kazanma olanağı, Spor Bilimleri’nin kendine özgü bir kategorisi olarak öne çıkar.

  • Genel 100 Puan Barajı ve Doktora Sonrası 90 Puan: Aday, doktora öncesi çalışmalarıyla en fazla 10 puan kazanabilir, geri kalan 90 puan doktora sonrası elde edilen faaliyetlerle sağlanmalıdır.

Böyle bir sistem, Spor Bilimleri Temel Alanı’nda çalışan akademisyenlerin hem uluslararası etki düzeyini yükseltmelerini (yüksek etki faktörlü dergilerde makaleler, uluslararası iş birlikleri) hem de ulusal sportif uygulamalar ve yayınlarla Türkiye’deki bilimsel camiaya katkı sunmalarını teşvik eder. Sportif başarı ve antrenörlük belgeleriyle akademik ölçütleri birleştiren bu model, Spor Bilimleri’nin hem teori hem uygulama tarafını destekleyen özgün bir yapıya sahiptir.

Anahtar Kelimeler: Spor Bilimleri, Doktora Sonrası, SCIE/SSCI, SPORT Discus, TR Dizin, Uluslararası Makale, Sportif Başarı, Antrenörlük, Lisansüstü Tez, Patent, Proje, Tez Danışmanlığı, H-indeksi, Puanlama Sistemi, Beden Eğitimi, Egzersiz Bilimleri, Rekreasyon

MÜHENDİSLİK TEMEL ALANI 2025 MART DÖNEMİ DOÇENTLİK BAŞVURU ŞARTLARI: KAPSAMLI BİR İNCELEME

MÜHENDİSLİK TEMEL ALANI 2025 MART DÖNEMİ DOÇENTLİK BAŞVURU ŞARTLARI

MÜHENDİSLİK TEMEL ALANI 2025 MART DÖNEMİ DOÇENTLİK BAŞVURU ŞARTLARI: KAPSAMLI BİR İNCELEME 

Özet
Bu makalede, Mühendislik Temel Alanı’nda 2025 Mart dönemi doçentlik başvurusu yapmak isteyen adaylar için belirlenmiş olan akademik kriterler ayrıntılı biçimde ele alınmaktadır. Üniversitelerarası Kurul (UAK) tarafından ortaya konan bu kriterler, adayların doktora (veya eşdeğer nitelikteki sanatta yeterlik) eğitiminden sonra yaptıkları akademik çalışmaları, proje faaliyetlerini, lisansüstü tez danışmanlıklarını, atıfları ve çeşitli diğer kategorileri puanlayarak değerlendirmeyi amaçlar. Mühendislik alanının uygulamalı yapısı, bilime ve endüstriye yönelik katkıları göz önünde bulundurularak, “uluslararası makale”, “ulusal makale”, “tez kaynaklı yayınlar”, “kitap”, “atıf”, “tez danışmanlığı”, “bilimsel araştırma projeleri”, “bilimsel toplantılar”, “eğitim-öğretim” faaliyetleri, “patent/faydalı model”, “ödül”, “editörlük” ve “diğer” gibi çok çeşitli başlıklar oluşturulmuştur.

Özellikle “Uluslararası Makale” kategorisindeki SCIE, SSCI, AHCI, ESCI veya Scopus kapsamındaki dergiler, mühendislikte yaygın olarak kullanılan ve uluslararası kabul görmüş dizinlerdir. Bu kapsamda doçent adaylarının yüksek etki faktörlü (impact factor) dergilerde makale yayımlamasını teşvik etmek amacıyla Q1, Q2, Q3 ve Q4 gibi alt sınıflandırmalara göre farklı puanlar verilmektedir. “Ulusal Makale” kategorisinde ise TR Dizin kapsamındaki dergiler ya da diğer hakemli dergilerde yayımlanan çalışmalar belli puanlarla değerlendirilir. Ayrıca doktora sonrası süreçte bir Q1/Q2/Q3 makalede “başlıca yazar” olma, aynı şekilde doktora sonrası dönemde TR Dizin’den en az 10 puan toplama gibi koşullar, doçentlik başvurularında önem taşır.

Bu makalede, hem her bir kategoride hangi tür çalışmaların ne kadar puan getirdiği hem de başvuru için gerekli olan asgari eşiğin (toplam 100 puan, bunun en az 90’ının doktora sonrası elde edilmesi) nasıl sağlanabileceği açıklanacaktır. “Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın” başlığı altında alınabilecek puanın 20 ile sınırlı tutulması ve bunun genel toplamda doktora sonrası üretkenliği vurgulaması da ele alınan diğer konular arasındadır. Patent veya faydalı model tescilleri, TÜBİTAK/AB projelerinde yer almak, lisansüstü tez danışmanlığı yapmak, bilimsel toplantılara bildiri sunmak ve atıf almak gibi çok yönlü akademik faaliyetlere dair puanlama ayrıntıları da bu incelemenin kapsamına girmektedir. Böylece, Mühendislik Temel Alanı’nda 2025 Mart dönemi doçentlik başvurusu planlayan adaylar, hangi faaliyetlere odaklanarak planlı bir kariyer yolu çizebileceklerini görebileceklerdir.


1. Giriş

Mühendislik temel alanı, uygulamalı bilimlerin geniş yelpazesini içeren, endüstri ve toplumun ihtiyaçlarına yönelik çözümler üreten disiplinleri bünyesinde barındırır. Makine, elektrik-elektronik, bilgisayar, kimya, inşaat, endüstri, malzeme, gıda, çevre, biyomedikal, enerji gibi pek çok alt dalı kapsayan mühendislik alanında doçentlik unvanı almak, adayın bağımsız araştırma ve uygulama yetkinliğini uluslararası düzeyde kanıtlaması anlamına gelir.

Türkiye’de doçentlik süreçleri, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu çerçevesinde, Üniversitelerarası Kurul (UAK) tarafından belirlenmiş ölçütlerle yönetilir. Bu ölçütler zaman zaman güncellenerek alanın gereksinimlerine uygun biçimde şekillenir. Mühendislik Temel Alanı için 2025 Mart dönemi doçentlik başvuru şartları da bu sistemin güncel versiyonudur. Adaydan, doktora tezini tamamladıktan sonra çeşitli kategorilerde puan toplaması; uluslararası ve ulusal makale yayımlaması, patent, lisansüstü tez danışmanlığı, bilimsel proje yürütme, atıf alma, bilimsel toplantılara katılma gibi faaliyetleriyle akademik yetkinliğini ortaya koyması beklenir.

Bu makalenin hedefi, Mühendislik Temel Alanı’na özgü 2025 Mart dönemi doçentlik başvuru şartlarını düzenli bir biçimde sunmak; adayların hangi kategorilerde kaç puan elde edebilecekleri, gerekli asgari puanların nasıl toplanacağı ve başvuruda hangi belgelerin aranacağı hakkında rehberlik etmektir. Metin boyunca, hem tabloda belirtilen puan değerlerine hem de adayın karşılaması gereken asgari koşullara değinilecek, özellikle “en az 90 puanın doktora sonrası dönemde elde edilmiş olması” ve “Q1, Q2 veya Q3 dergilerde başlıca yazar olarak en az 40 puan” koşulu gibi kritik noktalara vurgu yapılacaktır.

Sonuç olarak, bu metin, doktora sonrası akademik faaliyet planlaması yapan ve Mühendislik Temel Alanı’nda doçentlik unvanına başvurmak isteyen araştırmacılar için kapsamlı bir rehber olacaktır. Adayların, tabloda yer alan her kategoriye dair çalışmalarını zamanında ve planlı şekilde gerçekleştirmeleri, 2025 Mart dönemi başvuru sürecinde yüksek bir başarı şansına sahip olmalarını sağlayacaktır.


2. Asgari 100 Puan ve Doktora Sonrası 90 Puan Koşulu

Mühendislik Temel Alanı’ndan doçentlik başvurusu yapacak adayların, beyan ettikleri eser ve faaliyetlerinden en az 100 puan toplamaları zorunludur. Ancak bu puanın en az 90’ı, doktora unvanının alındığı tarihten sonra gerçekleştirilen çalışmalardan gelmelidir (UAK, 2025, https://www.uak.gov.tr). Aday, doktora öncesindeki eserlerle de puan kazansa bile, bunlar 10 puanı aşamaz.

Buna ek olarak, “3. Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın” başlığı kapsamında elde edilen puanlar, doktora sonrasına ait 90 puan hesabına katılmaz. Bu uygulama, adayın tez dışı, bağımsız çalışmalara odaklanmasını teşvik eder. Ayrıca, çalışılan disiplinin gerektirdiği “doktora sonrası araştırmacı” yeterliliğini kanıtlamak açısından anlamlı bir sınır çizgisidir.

Her çalışma, tabloda yer alan kategorilerden yalnızca birinde puanlanır. Aynı eser üzerinden iki kategoride birden puan almak mümkün değildir. Ayrıca, tek yazarlı makalelerde yazar tam puan alırken, iki yazarlı makalelerde “başlıca yazar” 0.8, ikinci yazar 0.5 kat çarpanı kullanır. Üç ve daha fazla yazarlı makalelerde, başlıca yazar puanın yarısını alır, kalan yarı diğer yazarlarca eşit paylaşılır. Başlıca yazarın tanımlanmadığı durumlarda, puan eşit olarak bölünür.

Bu noktada, “başlıca yazar” kavramı önemlidir. Aday, tek yazarlı bir makalede otomatik olarak başlıca yazardır. İki yazarlı makalelerde ilk sırada yer alıyorsa veya doktora öğrencilere danışmanlığını yaptığı makalelerde (öğrencilerle birlikte) birincil yazar olarak listeleniyorsa, “başlıca yazar” kabul edilir. Bu uygulama, adayın makaledeki en büyük bilimsel sorumluluğu üstlendiğini belgelemek amacıyla geliştirilmiştir.


3. Uluslararası Makale

Doktoradan sonra Mühendislik alanında uluslararası atıf dizinlerinde yer alan dergilerde makale yayımlamak, adayın küresel literatürdeki görünürlüğünü ve araştırma kalitesini ortaya koyar. Bu kategori, SCIE, SSCI, AHCI, ESCI, Scopus veya diğer uluslararası indeksler kapsamında taranan dergilerde yayınları içerir.

3.1. SCIE veya SSCI (Q1, Q2, Q3, Q4)

  • Q1: 30 puan

  • Q2: 20 puan

  • Q3: 15 puan

  • Q4: 10 puan

Mühendislik alanında SCIE (Science Citation Index Expanded) çok yaygındır; bazı disiplinlerde SSCI (Social Sciences Citation Index) üzerinden de yayın yapılabilir. Q1 en yüksek etki faktörlü dergileri kapsar.

3.2. AHCI

AHCI (Arts and Humanities Citation Index) kapsamında mimarî tarih, mühendislik etiği gibi sosyal/bilimsel kesişim noktalarında makaleler olabilir. Bu makaleler 20 puan değerindedir.

3.3. ESCI veya Scopus

Bu indekslerdeki dergilerde yayımlanmış her makale 10 puan getirir. Mühendislikte Scopus çok geniş bir kapsama sahiptir.

3.4. Diğer Uluslararası İndeksler

SCIE, SSCI, AHCI, ESCI veya Scopus dışındaki uluslararası indeksli dergiler 5 puan değerindedir.

3.5. Editöre Mektup, Araştırma Notu, Özet, Kitap Eleştirisi

Uluslararası nitelikli dergilerde yayınlanmış bu tür kısa yazılar 3 puanla sınırlıdır.

3.6. Doktora Sonrası Zorunluluk (≥ 40 Puan) ve Başlıca Yazar Koşulu

Doktora unvanı alındıktan sonra, SCIE/SSCI kapsamındaki Q1, Q2 veya Q3 dergilerde başlıca yazar olarak en az bir makale yayımlanması ve bu maddeden toplam 40 puan almak zorunludur (UAK, 2025). Bu, doçentlik adayının yüksek düzeyli dergilerde bağımsız araştırmacı niteliğini göstermesini amaçlar. Yani, sadece Q4 veya ESCI gibi orta kategorilerde makale yayınlayarak bu gerekliliği karşılamak mümkün değildir; mutlaka Q1–Q3 yayınlar olmalıdır.

Örnek olarak, Q1 sınıfında bir makale (başlıca yazar) 30 puan getirebilir. Aday 40 puana ulaşmak için ek bir Q2/Q3 veya Q4/ESCI makale vb. ekleyebilir. Tabii çok yazarlı makalelerde puanın paylaşımı da hesaba katılmalıdır.


4. Ulusal Makale

Türkiye’de yayınlanan hakemli dergiler, TR Dizin gibi dizinlere kayıtlı olanlar da dahil, mühendislik alanındaki ulusal üretimi gösterir.

4.1. TR Dizin Kapsamındaki Dergiler

TR Dizin (TÜBİTAK ULAKBİM) hakemli dergilerdeki makaleler 10 puan değerindedir. Doktora sonrasında en az 10 puan almak zorunludur. Örneğin, tek bir TR Dizin dergisindeki makale (tek yazarlı) 10 puan kazandırabilir. Çok yazarlıysa puan paylaşılacaktır.

4.2. Diğer Hakemli Dergiler

Bunlar 4 puan değerindedir. Hakemli dergi olduğunun kanıtlanması gerekir. TR Dizin’e kıyasla daha düşük puan söz konusudur.

4.3. Editöre Mektup, Araştırma Notu, Özet veya Kitap Kritiği (Ulusal)

2 puan olarak belirlenmiştir. Mühendislikte kısa teknik notlar, editöre mektup vb. bu kategoride yer alır.

4.4. Yabancı Uyruklu Adaylar ve Yurt Dışı Denkliği

TR Dizin koşulunu karşılayamayan adaylar, bunun yerine aynı sayıda yayını uluslararası makale kategorisinde (1. maddenin a, b veya c bentleri) yapmış olmalıdır.


5. Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın

Bu başlık, adayın doktora tezine veya yüksek lisans tezine dayalı yayınlarını kapsar. Adayın tez çalışmasını görünür kılması değerlidir; ancak doktora sonrası bağımsızlığı vurgulamak için puanı 20 ile sınırlandırılmıştır.

5.1. Puan Değerleri

  • SCIE, SSCI, AHCI makale: 20 puan

  • ESCI veya Scopus makale: 10 puan

  • Diğer uluslararası indeks: 5 puan

  • TR Dizin: 8 puan

  • BKCI kapsamındaki kitap: 20 puan

  • BKCI kapsamındaki kitapta bölüm: 10 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kitap: 5 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kitapta bölüm: 3 puan

  • CPCI’da yayımlanan tam metin/özet bildiriler: 5 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal toplantılarda basılı bildiriler: 2 puan

5.2. Zorunluluk ve Üst Sınır

Bu maddeden en az bir yayın yapmak gerekir. Fakat toplamda 20 puanı aşamaz (UAK, 2025). Örneğin, aday SCIE kapsamındaki bir tez makalesi ile 20 puan alarak bu kategoriyi doldurabilir.


6. Kitap

Mühendislikte kitap çalışmaları, ders kitabı dışındaki özgün monografiler veya derleme kitaplarda bölüm yazma şeklinde görülebilir.

6.1. BKCI Kapsamındaki Kitap ve Bölüm

  • BKCI kapsamındaki kitap: 20 puan

  • BKCI kapsamındaki kitapta bölüm: 10 puan

Dünyaca tanınan yayınevlerinde basılmış, Book Citation Index (BKCI) tarafından taranan kitaplar akademik prestiji yansıtır.

6.2. Diğer Uluslararası/Ulusal Kitap ve Bölüm

  • Diğer uluslararası/ulusal kitap: 5 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kitapta bölüm: 3 puan

Bu kategori, ders kitabı niteliğinde olmayan özgün bilimsel kitapları kapsar.

6.3. Puan Sınırı

Kitap kategorisinden en fazla 20 puan alınabilir. c veya d bentlerinden toplam 5 puanla sınırlıdır. Aynı kitaptaki bölümlerden sadece biri puanlanabilir.


7. Atıf

Mühendislik alanında atıflar, adayın yayınlarının başka araştırmacılarca ne kadar kullanıldığını, bilimsel etkinin derecesini gösterir.

7.1. Puan Değerleri

  • SCIE, SSCI, AHCI, ESCI, Scopus atıf: 3 puan

  • BKCI kapsamındaki kitap atıf: 2 puan

  • TR Dizin dergi atıf: 2 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kitap/dergide atıf: 1 puan

Doktora sonrası yayınlara atıf üzerinden en az 5 puan toplamak gerekir. Bu kategoriden en fazla 10 puan elde edilebilir. Kişinin kendine yaptığı atıflar veya aynı yayında tekrar eden atıflar geçersizdir.


8. Lisansüstü Tez Danışmanlığı

Mühendislik fakültelerinde, doktora ve yüksek lisans tezlerinin yönetimi adayın akademik gelişmişliğinin göstergesidir.

8.1. Puan Değerleri

  • Doktora tezi: 5 puan

  • Yüksek lisans tezi: 3 puan

Toplam 10 puan sınırı vardır (UAK, 2025). İkinci danışman yarı puan kazanır.


9. Bilimsel Araştırma Projesi

TÜBİTAK, AB projeleri, uluslararası destekli projeler, kamu/özel ArGe projeleri veya üniversite BAP projeleri bu başlığa girer.

9.1. Puan Değerleri

  • AB/TÜBİTAK projesi (öğrenci projesi hariç): koordinatör/yürütücü: 15 puan, araştırmacı: 10 puan, danışman: 5 puan

  • Uluslararası destekli proje: 10 puan

  • Kamu/özel ArGe projesi: 5 puan

  • Üniversite BAP projesi (tez hariç) yürütücülüğü: 3 puan

Toplamda 30 puan aşılmaz. Mühendislik alanında proje deneyimi, endüstri ile iş birliği veya büyük konsorsiyumlarda yer almak çok yaygındır.


10. Bilimsel Toplantı

Kongre, sempozyum, konferans gibi etkinliklerde sunulan bildiriler, mühendislikteki yeni bulguların paylaşılması açısından önemlidir.

10.1. Uluslararası Toplantı (CPCI)

Bu tür toplantıda sunulan ve CPCI’da (Conference Proceedings Citation Index) yayımlanan bildiri 5 puan. Doktora sonrası bu kategoriden en az 5 puan toplamak gerekir, en fazla 10 puan elde edilebilir.

10.2. Diğer Uluslararası/Ulusal Toplantılar

Bildiri 3 puan değerindedir. Toplantının bilimsel nitelik taşıdığını gösteren resmî görevlendirme aranır. Aynı toplantıdan yalnızca 1 bildiri puanlanabilir.


11. Eğitim-Öğretim

Doktora sonrası adayın ders verme ve akademik kadroda çalışma deneyimi, eğitim faaliyetlerindeki yeterliliğini gösterir.

11.1. Ders Verme

  • 4 farklı yarıyılda (dönemlik) ön lisans/lisans/lisansüstü ders: 2 puan

  • 2 farklı yılda (yıllık program) ders: 2 puan

Bu maddeden en az 2 puan alınması zorunlu, en fazla 6 puan elde edilebilir. Doktora sonrasında 2 yıl kadrolu öğretim elemanı olanlar otomatik 2 puan kazanır.


12. Patent/Faydalı Model

Mühendislikte patent ve faydalı model başvuruları oldukça önemlidir. Endüstriye yönelik inovasyon, buluş, tasarım vb. koruma belgeleri bu kategoride puanlanır.

12.1. Puan Değerleri

  • Uluslararası patent: 20 puan

  • Ulusal patent: 10 puan

  • Faydalı model: 5 puan

  • Kişisel patent başvurusu (değerlendirmeye alınmış): 2 puan

Çoklu sahiplikte puan paylaşılır.


13. Ödül

  • YÖK Yılın Doktora Tezi Ödülü: 25 puan

  • YÖK Üstün Başarı Ödülü: 25 puan

  • TÜBİTAK Bilim Ödülü: 25 puan

  • TÜBİTAK Teşvik Ödülü (UBYT hariç): 25 puan

  • TÜBA GEBİP, TÜBA TESEP: 25 puan

Aday en fazla 25 puan alabilir. Mühendislikte TÜBİTAK Bilim veya Teşvik Ödülü gibi prestijli ödüller, adayın bilimsel saygınlığını güçlendirir.


14. Editörlük

  • SCIE, SSCI, AHCI, ESCI, Scopus dergide editörlük: 2 puan

  • BKCI/Scopus kapsamındaki kitapta editörlük: 1 puan

  • TR Dizin dergide editörlük: 1 puan

Toplam 4 puanla sınırlıdır (UAK, 2025). Mühendislik alanında dergi editörlüğü, adayın yayın süreçlerini yönetme becerisini gösterir.


15. Diğer

  • Web of Science’a göre h-indeksi ≥ 5: 5 puan

  • İlk 300’de yer alan üniversitede 6 ay kesintisiz araştırma/öğretim: 5 puan

Toplam 10 puan alınabilir. Mühendislikte h-indeksi adayın atıf profilini yansıtır.


16. Kritik Zorunluluklar ve Başvuru Stratejisi

16.1. Doktora Sonrası 90 Puan

Adayın 100 puan toplamış olması yetmez; bu puanın en az 90’ı, doktora sonrası dönemde elde edilmiş olmalıdır. Dolayısıyla, doktora öncesi yayın veya faaliyetlerle en fazla 10 puan kapatılabilir.

16.2. Uluslararası Makale Koşulu (≥ 40 Puan ve Q1–Q3)

Doktora sonrası, SCIE/SSCI kapsamındaki Q1, Q2 veya Q3 dergilerde en az bir makalede başlıca yazar olmak ve bu maddeden toplam 40 puan kazanmak zorunludur. Bu zorunluluk, adayın mühendislik alanındaki üst düzey dergilerde bağımsız araştırmasını göstermesini hedefler.

16.3. Ulusal Makale Koşulu (≥ 10 Puan)

Doktora sonrası süreçte TR Dizin kapsamındaki dergilerden en az 10 puan almak mecburidir. Bu, ulusal literatüre katkıyı teşvik eder.

16.4. Lisansüstü Tez Yayınlarını Sınırlandırma (≤ 20 Puan)

Aday, tez konusundan elde ettiği yayınlarla en fazla 20 puan alabilir. Tez dışı faaliyetler, doktora sonrası bağımsızlığı vurgular.

16.5. Bilimsel Toplantı ve Atıf

  • Bilimsel toplantı kategorisinden doktora sonrası en az 5 puan toplamak, en çok 10 puan almak mümkündür.

  • Atıf kategorisinden en az 5 puan alınmalı, en çok 10 puanla sınırlıdır.

Bunlar, adayın yayınlarının etki düzeyi ve bilimsel iletişimini gösterir.

16.6. Proje Faaliyetleri ve Tez Danışmanlığı

  • Proje kategorisinden en fazla 30 puan elde edilebilir. AB/TÜBİTAK projelerinde yürütücü olmak 15 puan gibi yüksek değer taşır.

  • Tez danışmanlığından en fazla 10 puan elde edilebilir (doktora tezi 5 puan, yüksek lisans 3 puan).

Mühendislikte endüstri iş birlikleri ve proje deneyimi önem arz eder.

16.7. Patent ve Faydalı Model

Patent/faydalı model çalışması yaparak 20 puana kadar alınabilir (uluslararası patent). Kişisel başvuru, değerlendirmeye alınmışsa 2 puan getirir. Mühendislikte teknoloji odaklı yeniliklerin yaygınlığı, bu kategorinin önemini artırır.

16.8. Başlıca Yazar Tanımı ve Puan Paylaşımı

İki yazarlı makalede başlıca yazar 0.8 katsayıyla puan alır, ikinci yazar 0.5 katsayı alır. Üç veya daha fazla yazarlı makalelerde başlıca yazar 0.5, diğer yazarlar kalan 0.5’i eşit paylaşır. Eğer makalede başlıca yazar tanımı yoksa, puan eşit dağıtılır. Doktora danışmanı, öğrencilerle birlikte yazmışsa ve (a) tek yazar; (b) ilk sırada; (c) danışman-lisansüstü öğrenci çalışması durumundaysa başlıca yazar kabul edilir.

16.9. Dosya Hazırlığı ve Belgelendirme

Doçentlik başvurusu yapılırken, her kategoride elde edilen puanlar belgelerle kanıtlanır. Makale kopyaları, dergi indeks bilgileri, konferans bildiri özetleri, proje kabullerini gösteren dokümanlar, patent tescil belgeleri, tez danışmanlık onayları vb. eksiksiz sunulmalıdır. Aday, 90 puanının doktora sonrası dönemde olduğunu, “Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın” kategorisindeki çalışmaların 20 puanı geçmediğini net biçimde göstermelidir.


17. Örnek Senaryolar

17.1. Q1 Yayınlı Aday

  • 1 adet Q1 makale (tek yazarlı): 30 puan

  • 1 adet Q2 makale (tek yazarlı): 20 puan

  • TR Dizin makalesi (tek yazarlı): 10 puan

  • 2 adet uluslararası bildiri (CPCI): 2×5 = 10 puan

  • 1 adet AB projesinde yürütücü: 15 puan

  • 5 puan atıf alınması (ör. SCIE atıf 3 + SCIE atıf 3, toplam 6 puan ama en fazla 10)

Bu adayın Uluslararası Makale kategorisinden 50 puanı var (30 + 20). Doktora sonrası Q1, Q2 ile zaten 40 puan koşulu aşıldı. Ulusal makalede 10 puan var, toplantılardan 10 puan, projeden 15 puan, atıflardan en az 5 puan. Toplam rahat 100 puanı aşıyor.

17.2. Q3 Yayınla Doçentlik Hedefi

  • 2 adet Q3 makale (tek yazarlı): 2×15 = 30 puan

  • 1 adet Q2 makalede ikinci yazar (başlıca yazar değil): 0.5 katsayı varsa puan 10 → 5 puan kazandırır

  • TR Dizin makalesi (tek yazarlı): 10 puan

  • 1 adet yüksek lisans tezi danışmanlığı: 3 puan

  • 2 uluslararası bildiri (CPCI): 5 + 5 = 10 puan

  • Atıflar: 5 puan

Toplamda 30 (iki Q3) + 5 (Q2 ikinci yazar) + 10 (TR Dizin) + 3 (tez danışmanlığı) + 10 (bildiriler) + 5 (atıf) = 63 puan. Doktora sonrası projede yürütücü (15 puan) ve 1 patent başvurusu (2 puan) eklerse 63 + 15 + 2 = 80 puan. Hala 20 puana ihtiyaç var. Belki ikinci bir TR Dizin makalesi (10 puan) ve 1 BAP projesi (3 puan) + ulusal dergide ikinci makale (4 puan) + 3 atıf puanı eklenebilir. Bunlar planlanmazsa 100’e ulaşmak zor olabilir. Ayrıca Q3 makalelerle 40 puan koşuluna ulaşmak için 2 adet Q3 tek yazarlı (15+15=30) yetmez; aday Q1 veya Q2 başlıca yazar makalesine ihtiyaç duyacaktır.

17.3. Patent Ağırlıklı Yol

  • 1 adet Q1 makale başlıca yazar: 30 puan

  • 1 adet ESCI makale tek yazarlı: 10 puan

  • 1 TR Dizin makale: 10 puan

  • Uluslararası patent (tek): 20 puan

  • Bilimsel toplantıdan 5 puan

  • Atıf 5 puan

  • Projeden 10 puan

Toplam 30+10+10+20+5+5+10 = 90 puan. Doktora öncesi bir makale 10 puan eklerse 100’e erişir. Doktora sonrası yeterliliği gösterirken de 90 puan geçerliliği sağlanır. Tek dikkat edilmesi gereken, “Q1, Q2 veya Q3 dergide başlıca yazar olarak en az 40 puan alma” koşulu. Yukarıdaki tabloda sadece 30 puanı var. Bu nedenle bir Q2 makale (tek yazarlı, 20 puan) eklenmesi gerekebilir.


18. Sonuç

Mühendislik Temel Alanı 2025 Mart dönemi doçentlik başvuru şartları, Türkiye’deki mühendislik araştırmalarını uluslararası standartlara taşıma hedefiyle, adayların doktora sonrası akademik ve endüstriyel üretkenliğini vurgulayan bir puanlama sistemi öngörür. Yüksek etki faktörlü (Q1, Q2, Q3) dergilerde yayımlanan makalelerden 40 puan almayı şart koşmak, adayın küresel ölçekte kabul görmüş çalışmalara imza atmasını teşvik eder. Aynı zamanda, TR Dizin kapsamındaki ulusal dergilerde en az 10 puan koşulu, yerel bilimsel literatürü destekler.

Lisansüstü tezlerden üretilen yayınların 20 puanla sınırlanması, doçentlik hedefinde tez haricindeki bağımsız çalışmaları özendirmek amacını yansıtır. Patent, proje yürütücülüğü, tez danışmanlığı, bilimsel toplantılarda sunum, atıf gibi çok yönlü faaliyetler, 100 puanlık baraja ulaşırken adayın araştırma çeşitliliğini ve uygulama sahasını genişletmesine olanak tanır. Ayrıca editörlük, ödüller, eğitim-öğretim tecrübesi gibi kategoriler, adayın farklı akademik yetkinliklerini ölçmeyi hedefler.

Bir diğer kritik nokta, doçentlik başvurusunda kullanılan 100 puanın en az 90’ının doktora sonrasında elde edilmiş olmasıdır. Bu, doktora eğitimi tamamlandıktan sonra “bağımsız araştırmacı” kimliğinin yeterince geliştiğini göstermenin bir yoludur. Başlıca yazar tanımı, çok yazarlı makalelerde puan paylaşımı, hangi makalenin doktora sonrası sayılacağı gibi detaylar, adayın stratejik yayın planı yapmasını gerekli kılar.

Sonuç olarak, Mühendislik Temel Alanı’nda doçentlik başvurusu yapmayı düşünen akademisyenlerin, doktora sonrası dönemde Q1–Q3 sınıfı dergilerde başlıca yazar olarak makaleler yayımlamaları, TR Dizin dergilerindeki ulusal çalışmalardan asgari 10 puan kazanmaları, tez kaynaklı yayınlarını 20 puanla sınırlamaları, patent/faydalı model gibi yenilikçi çıktılarla ek puan kazanmaları ve proje/atıf/bildiri gibi alanlarda faaliyet göstererek 100 puan barajına ulaşmaları gerekmektedir. Belirlenen tüm bu kurallar, Türkiye’de mühendislik alanındaki akademik kaliteyi yükseltme ve uluslararası rekabet gücünü artırma amacı güden bir sistemin parçası olarak değerlendirilmelidir.


Kaynakça

  • UAK (2025). Mühendislik Temel Alanı 2025 Mart Dönemi Doçentlik Başvuru Şartları. https://www.uak.gov.tr


Anahtar Kelimeler

Mühendislik, Doçentlik, Uluslararası Makale, TR Dizin, Patent, Proje, Lisansüstü Tez, Atıf, Q1/Q2/Q3, Başlıca Yazar, Doktora Sonrası, Bilimsel Toplantı, Ulusal Makale, Tez Danışmanlığı, Puanlama Sistemi

HUKUK TEMEL ALANI 2025 MART DÖNEMİ DOÇENTLİK BAŞVURU ŞARTLARI: KAPSAMLI BİR DEĞERLENDİRME

Özet
Bu makalede, Hukuk Temel Alanı’nda 2025 Mart dönemi doçentlik başvurusu yapmayı amaçlayan adaylar için belirlenmiş olan resmi kriterler sistematik biçimde ele alınmaktadır. Türkiye’de doçentlik unvanı, ilgili alanda akademik yeterliliğin en üst düzeye ulaştığına işaret eden önemli bir basamaktır. Üniversitelerarası Kurul (UAK) tarafından yayımlanan ve yalnızca https://www.uak.gov.tr adresinden temin edilebilen esaslara göre, Hukuk Temel Alanı adaylarının, belirli puanlama kuralları çerçevesinde ulusal ve uluslararası makaleler, kitaplar, atıflar, tez danışmanlığı, bilimsel araştırma projeleri, bilimsel toplantı sunumları gibi çok çeşitli faaliyetlerden puan kazanmaları beklenir. Ayrıca “Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın” sınıflandırmasına dair özel sınırlamalar, “Ulusal Makale” asgari koşulları ve “Kitap” kategorisindeki zorunluluklar, doçentlik süreçlerinin kalitesini yükseltmeyi amaçlar. Bu makalede hem adayın toplamda en az 100 puanı nasıl toplaması gerektiği hem de 90 puanın doktora sonrasında elde edilmesi kuralının önemi vurgulanacaktır. Ayrıca, tek yazarlı yayınlar, çok yazarlı yayınlarda puan bölüşümü, yabancı uyruklu adaylarla ilgili alternatif koşullar ve “Ulusal Makale” kategorisinde yer alan kritik düzenlemeler de kapsamlı bir bakışla irdelenmektedir. Makalenin sonunda, adaylar için stratejik ipuçları ve kilit noktalar özetlenecek; böylece Hukuk Temel Alanı’nda doçentlik başvurusu yapmayı planlayan akademisyenlerin bu süreçte yol haritası edinmesi sağlanacaktır.


1. Giriş

Hukuk bilimi, modern toplumların düzenlenişi, adalet mekanizmalarının işletilmesi ve insan haklarının korunması bakımından büyük önem taşır. Hukuk alanında akademik kariyer yapmak isteyen araştırmacılar, doktora derecesinden sonra doçentlik sürecine girerek, hem ulusal hem de uluslararası mecralarda ürettikleri bilimsel çalışmalarıyla alanın gelişimine katkıda bulunmayı hedefler. Doçentlik unvanı, Türkiye’de Yükseköğretim Kanunu ve Üniversitelerarası Kurul (UAK) düzenlemeleri çerçevesinde verilir. Her alanın kendine özgü koşulları bulunduğu gibi, Hukuk Temel Alanı da 2025 Mart dönemine ilişkin güncel başvuru şartlarını ortaya koymaktadır.

Bu şartlar, adayın yazdığı makaleler, kitaplar, tezlerden üretilen yayınlar, atıflar, projeler ve diğer akademik etkinliklerinin puanlanmasına dayalı bir sistem içerir. Söz konusu sistemde, asgari 100 puan elde edilmesi beklenir; üstelik bu 100 puanın en az 90’ının, doktoranın tamamlanmasından (doktara unvanının alınmasından) sonra gerçekleşen çalışmalardan gelmesi istenir (UAK, 2025, https://www.uak.gov.tr). Böylece, adayın doktora süreci sonrasında da bilimsel etkinliğini sürdürülebilir kıldığı ve bağımsız bir akademik kimlik geliştirdiği kabul edilir.

Hukuk bilimi, temelde normatif düzenlemelerin analizi, yargı içtihatlarının değerlendirilmesi, farklı hukuk sistemlerinin mukayesesi, yeni kanun tasarılarının hazırlanması ve toplumsal sorunların hukuksal çözümü gibi oldukça geniş bir yelpazeyi kapsar. Dolayısıyla, araştırmacıların makalelerinin, kitaplarının ve diğer çalışmalara yönelik faaliyetlerinin puanlandırılmasında da bir çeşitlilik göze çarpar. Örneğin, bir hukuk profesörü adayının uluslararası hakemli dergilerde (SCIE, SSCI, AHCI, ESCI, Scopus vb.) yayımlanan makaleleri ile TR Dizin’de (TÜBİTAK ULAKBİM) taranan ulusal dergilerdeki makaleleri arasındaki puan farkı, bu dergilerin akademik prestij derecesinden kaynaklanır. Benzer şekilde, tez kaynaklı yayınların genel toplamı 20 puanla sınırlandırılmıştır. Bunun arkasında yatan neden, adayın tez çalışması haricinde de özgün ve bağımsız araştırma yapma becerisini göstermesini sağlamak amacıyla belirlenen politikadır.

Bu makalenin hedefi, Hukuk Temel Alanı için 2025 Mart döneminde geçerli doçentlik kriterlerini derinlemesine analiz etmek ve adaylara yol gösterecek bir kaynak sunmaktır. Metin boyunca, “Genel Puanlama Sistemi”, “Uluslararası Makale”, “Ulusal Makale”, “Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın”, “Kitap”, “Atıf”, “Tez Danışmanlığı”, “Bilimsel Araştırma Projeleri”, “Bilimsel Toplantılar”, “Eğitim-Öğretim” gibi ana başlıklar sıralanacak ve her birinde hangi faaliyetlerin nasıl puanlandığı ayrıntılı şekilde açıklanacaktır. Ayrıca, adayların dikkat etmesi gereken hususlar, tek yazarlı çalışmalara verilen önem, yabancı uyruklu akademisyenler ve yurt dışından doçentlik denkliği başvurusu yapanlar için alternatif yollar gibi spesifik noktalara da vurgu yapılacaktır.

Metnin sonunda, bu şartların altında yatan temel mantık, yani Türkiye’de hukuk biliminde nitelikli yayın üretme, alanın özgün sorunları üzerinde çalışmalar yapma ve uluslararası düzeyde tanınma hedeflerinin nasıl somutlaştığı özetlenecektir. Böylece, Doktora derecesini tamamlamış bir hukuk araştırmacısının doçentlik sürecindeki gereksinimleri, stratejik planlama yolları ve başarıya götürecek adımlar açık bir şekilde görülmüş olacaktır.


2. Genel Puanlama Sistemi ve Asgari Koşullar

2.1. Toplamda 100 Puan ve Doktora Sonrası 90 Puan

Hukuk Temel Alanı’nda doçentlik başvurusunda bulunacak bir adayın, beyan edeceği eserlerle en az 100 puan elde etmesi gerekmektedir. Bu 100 puanın, doktora unvanı alındıktan sonra gerçekleştirilmiş çalışmalardan elde edilmiş en az 90 puanı içermesi zorunludur (UAK, 2025, https://www.uak.gov.tr). Bu kural, adayın doktora sürecinden sonra akademik etkinliğini sürdürmüş olduğunu göstermek ve alanında bilimsel açıdan olgunlaştığını kanıtlamak amacını taşır. Aynı zamanda, lisansüstü tezlerden üretilen çalışmaların, “3. Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın” başlığı haricinde ayrıca puan alamayacağı belirtilmiştir. Yani, tez tabanlı bir yayını farklı kategorilerde çifte sayım yapmak mümkün değildir.

2.2. Tek Yazarlı ve Çok Yazarlı Yayınlarda Puan Paylaşımı

Hukukta pek çok çalışma tek yazarlı olabileceği gibi, disiplinlerarası işbirliği veya ortak proje faaliyetleri kapsamında çok yazarlı çalışmalar da çıkabilir. Sistemde, tek yazarlı yayınlarda yazar tam puan alırken; çok yazarlı yayınlarda puan yazarlar arasında eşit şekilde bölünür (UAK, 2025). Örneğin, 10 puan değerinde bir makaleyi üç yazar birlikte yazdıysa, her yazar 10/3 = 3,33 puan alacaktır (elbette ondalıklı puanlama uygulamada genellikle yuvarlama esasına göre işlenebilir).

Bu düzenleme, bir yayının üretimindeki işbirliği düzeyini ve ortak emeği yansıtmayı amaçlar. Hukuk alanında doktora sonrası özellikle çok yazarlı makaleler az görülebilirse de, uygulamalı disiplinlerle (örneğin siyaset bilimi, ekonomi, sosyoloji vb.) birlikte yürütülen araştırmalarda çok yazarlılık söz konusu olabilir.

2.3. Yabancı Uyruklu Adaylar ve Yurt Dışı Denkliği

Yabancı uyruklu adaylar veya yurt dışından doçentlik denkliği başvurusunda bulunanlar, TR Dizin kapsamındaki “ulusal makale” şartını yerine getiremiyorlarsa, aynı sayıda yayını uluslararası makale kategorisinin (Q1, Q2, Q3, Q4, AHCI, ESCI, Scopus vb.) a, b veya c bentleriyle karşılamak durumundadır. Bu, ulusal koşulların sağlanamadığı durumlarda adayın yine aynı düzeyde nitelikli çalışmalarla denkliği ispatlamasını hedefler (UAK, 2025).


3. Uluslararası Makale

Hukuk Temel Alanı’nda uluslararası nitelikli makaleler, genellikle uluslararası hakemli dergilerde yayımlanan ve hukuk biliminde ulusal sınırların ötesinde yankı bulan çalışmaları ifade eder. Bu makaleler, “SCIE, SSCI, AHCI, ESCI, Scopus veya diğer uluslararası indekslerde” taranıyor olması durumunda çeşitli puan değerleriyle sistemde yer bulur.

3.1. SCIE veya SSCI Kapsamındaki Dergiler (Q1, Q2, Q3, Q4)

Hukuk alanına dair çalışmaları yayımlayan dergiler her ne kadar daha çok SSCI (Social Sciences Citation Index) kapsamına girse de, bazen SCIE (Science Citation Index Expanded) kapsamında da hukuk sosyolojisi, kriminoloji veya tıbbi hukuka yönelik makaleler yer alabilir. İlgili derginin “quartile” (Q) sınıflandırması, makalenin puanını belirler:

  • Q1: 30 puan

  • Q2: 20 puan

  • Q3: 15 puan

  • Q4: 10 puan

Bu kategoride yer alan bir dergiye makale kabul ettirmek zordur, çünkü bu dergiler genellikle yüksek etki faktörlü (impact factor) olarak bilinir. Yayınlanan çalışmalar, alan yazınına önemli katkılar sunar.

3.2. AHCI Kapsamındaki Dergiler

AHCI (Arts and Humanities Citation Index) kapsamadaki dergilerde yayımlanan bir hukuk makalesi 20 puan değerindedir. Hukuk, beşeri bilimler (humanities) ile kesiştiği alanlarda (ör. tarihsel, felsefi veya kültürel boyutları öne çıkan hukuki çalışmalarda) bu indeks kapsamında yer alabilmektedir.

3.3. ESCI veya Scopus Kapsamındaki Dergiler

ESCI (Emerging Sources Citation Index) veya Scopus’ta taranan dergilerdeki makaleler 10 puan getirmektedir. Hukukta da çeşitli uluslararası dergiler, ESCI veya Scopus’da indekslenebilmektedir. Bu kategoriler, tam SSCI veya AHCI kadar prestijli olmasa da, uluslararası ölçekli taranma ölçütlerini karşılar.

3.4. Diğer Uluslararası İndeksler

SCIE, SSCI, AHCI, ESCI veya Scopus dışında yer alan diğer uluslararası indekslerce taranan hukuk dergilerinde yayımlanan makaleler 5 puan olarak değerlendirilir. Burada “diğer indeks” ifadesiyle, uluslararası alanda geçerliliği görece daha düşük ama yine de hakemlik ve dizinleme süreçleri olan veritabanları kastedilir.

3.5. Editöre Mektup, Araştırma Notu, Özet veya Kitap Kritiği

Bu tür kısa içerikler de 3 puan değerindedir. Hukukta bazen kitap kritikleri veya karar incelemeleri editöre mektup formatında yayınlanabilse de, tam araştırma makalesi sayılmadıkları için puanları düşüktür (UAK, 2025).


4. Ulusal Makale

Hukukta ulusal düzeyde yayımlanan makaleler, Türk hukuku veya karşılaştırmalı hukuk çalışmaları için büyük önem taşır. Burada TR Dizin kapsamındaki dergiler ve diğer hakemli dergiler arasında puan farkı mevcuttur.

4.1. TR Dizin Kapsamındaki Dergiler

TR Dizin’de yer alan hakemli hukuk dergileri, kalite standartları ve düzenli hakemlik süreçleriyle bilinir. Bu dergilerde yayımlanan makaleler 10 puan değerindedir. Adayın doktora sonrasında, TR Dizin’de yayımlanmış “dördü tek yazarlı ve üçü farklı dergilerde” olmak üzere en az altı yayın yaparak 50 puan toplaması beklenir (UAK, 2025). Bu, ulusal hukuk literatürüne güçlü bir katkı sunmayı teşvik eder.

4.2. Diğer Hakemli Dergiler

TR Dizin dışındaki ulusal hakemli dergilerde yayımlanan makaleler 4 puan getirir. Bu kategoride puanlama, derginin hakemli olduğunu gösteren kanıtlarla yapılır.

4.3. Editöre Mektup, Araştırma Notu, Özet veya Kitap Kritiği (Ulusal)

Ulusal düzeyde yayımlanan kısa nitelikteki içerikler (araştırma notu, kitap kritiği vb.) 2 puan değerindedir. Bu metinler tam makale kapsamına girmese de, doktora sonrası süreçteki akademik etkinliğin göstergesi olarak kabul edilir.

4.4. Ulusal Makale Asgari Şartına Alternatif

Yukarıda bahsi geçen “dördü tek yazarlı olmak üzere en az altı yayın” ve “en az 50 puan” koşulunu karşılayamayan adaylar, bunun yerine uluslararası makalelerden (1. maddenin a, b veya c bentleri) “biri tek yazarlı olmak üzere en az iki yayın yaparak en az 50 puan toplama” alternatifini kullanabilirler. Böylece, aday, farklı bir yol izleyerek de toplam 50 puana ulaşabilir (UAK, 2025).


5. Lisansüstü Tezlerden Üretilmiş Yayın

Adayın doktora tezinden veya yüksek lisans tezinden üretilmiş olan ve SCIE, SSCI, AHCI, ESCI, Scopus, TR Dizin veya diğer uluslararası indekslerde taranan makaleler, ayrıca BKCI kapsamındaki kitap veya ulusal/uluslararası kitap ve kitap bölümleri, tez kaynaklıysa bu başlık altında puanlanır.

5.1. Puan Değerleri

  • SCIE, SSCI veya AHCI makale: 20 puan

  • ESCI veya Scopus makale: 10 puan

  • Diğer uluslararası indeks makale: 5 puan

  • TR Dizin makale: 8 puan

  • BKCI kapsamındaki kitap: 20 puan

  • BKCI kapsamındaki kitapta bölüm: 10 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kitap: 5 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kitapta bölüm: 3 puan

  • CPCI’da basılı/elektronik tam metin/özet bildiriler: 3 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal tam metin/özet bildiriler: 2 puan

5.2. Zorunluluk ve Üst Sınır

Bu kategoride en az bir yayın yapmak mecburidir; fakat buradan alınabilecek puan en fazla 20 olabilir (UAK, 2025). Ayrıca, g veya h bentlerinden (diğer uluslararası/ulusal kitap veya kitap bölümü) en çok 10 puan elde edilebilir. Böylelikle adayın tezine dayanarak gerçekleştirdiği yayınların, toplam puanda belirli bir tavanı aşmaması sağlanır; esas amaç, tez sonrasındaki bağımsız çalışmaların teşvik edilmesidir.


6. Kitap

Doktora tezinden üretilmemiş kitap çalışmaları, hukukun belirli alanlarında kapsamlı incelemeler, monografiler, ders kitapları dışındaki özgün bilimsel eserler vb. olabilir. UAK, bu kategoriyi de farklı alt başlıklara ayırmaktadır.

6.1. BKCI Kapsamındaki Kitap ve Kitap Bölümü

  • BKCI kapsamındaki kitap: 20 puan

  • BKCI kapsamındaki kitapta bölüm: 10 puan

BKCI (Book Citation Index), uluslararası ölçekte atıf alabilen bilimsel kitapları dizinler. Hukukta böyle bir indeks kapsamında yer almak, kitabın yüksek uluslararası standartlara sahip olduğunu gösterir.

6.2. Diğer Uluslararası/Ulusal Kitap ve Kitap Bölümü

  • Diğer uluslararası/ulusal kitap: 20 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kitapta bölüm: 10 puan

Hukuk alanında, pek çok monografi veya derleme kitap, uluslararası yayınevlerinde veya yerli yayınevlerinde basılmış olabilir. Burada 20 puan gibi yüksek bir değer verilmektedir. Aynı kitap içindeki bölümlerin birden fazlası, bir kez puanlanabilir.

6.3. Asgari Zorunluluk ve Sınır

Doktora sonrası, a veya c bendinden (BKCI kapsamındaki kitap veya diğer uluslararası/ulusal kitap) en az bir yayın yapmak şarttır. c veya d bentlerinden (yani diğer uluslararası/ulusal kitap veya aynı kitaptaki bölüm) toplamda en çok 30 puan alınabilir (UAK, 2025). Hukuk alanında, özellikle monografik çalışmalar, derinlemesine incelemeleri barındırması açısından kıymetlidir.

6.4. Özel Durumlar: Ansiklopedi Maddeleri, Armağan ve Anma Kitapları

Armağan veya anma kitaplarında yayımlanan hakemli makaleler, eğer TR Dizin kapsamındaki bir derginin sayısı olarak basılmadıysa, bu madde kapsamında “kitapta bölüm” olarak puanlanabilir. Ayrıca, ansiklopedi maddelerinden üç ya da daha fazlası, bir kitap bölümü karşılığı sayılabilir (UAK, 2025). Hukuk literatüründe, bazı ansiklopedik çalışmalarda kavram veya mevzuat açıklamaları bu şekilde değerlendirilir.


7. Atıf

Adayın eserlerinin başka araştırmacılar tarafından kullanılması ve referans gösterilmesi, akademik etkinin göstergesi olarak önemsenir. Hukukta atıf, sıklıkla makale dipnotlarında, içtihat değerlendirmelerinde veya sempozyum bildirilerinde rastlanır.

7.1. Puan Değerleri

  • SCIE, SSCI, AHCI, ESCI, Scopus atıf: 3 puan

  • BKCI kapsamındaki kitap atıf: 2 puan

  • TR Dizin kapsamındaki dergi atıf: 2 puan

  • Diğer uluslararası/ulusal kitap veya dergi atıf: 1 puan

Kişinin kendi eserine yaptığı öz atıflar sayılmaz; aynı yayında bir esere birden fazla atıf, tek atıf sayılır (UAK, 2025). Bu düzenlemeler, atıf puanının manipüle edilmesini engeller.

7.2. Asgari 5 Puan ve Üst Sınır

Aday, doktora sonrası yayınlarına dayalı atıflardan en az 5 puan almak zorundadır. Toplamda 10 puandan fazlası sayılmaz. Bu da, atıfların tek başına doçentlik puanlamasında baskın hâle gelmesini engeller. Ancak 5 puanlık atıf, hukuk araştırmacısının eserlerinin akademik çevrelerde karşılık bulduğuna önemli bir işaret sayılır.


8. Lisansüstü Tez Danışmanlığı

Hukuk alanında tez danışmanlığı, hem yeni araştırmacıları yetiştirmek hem de hukuk bilimi ve uygulamasına katkı sağlamak bakımından kıymetlidir. Aday, tamamlanmış doktora tezlerinden 5’er, yüksek lisans tezlerinden 3’er puan elde eder. Buradan en fazla 10 puan toplanabilir (UAK, 2025). İkinci danışmanlıkta yarı puan alınır. Bazı hukuk fakültelerinde doktora öğrenci sayısı sınırlı olabildiğinden, bu kategoriden yüksek puan almak her zaman kolay olmayabilir.


9. Bilimsel Araştırma Projesi

TÜBİTAK, AB Çerçeve Programları gibi büyük ölçekteki projelere katılım veya koordinatörlük, hukuk alanında da giderek önem kazanan bir unsur hâline gelmiştir. İklim değişikliğine uyum, göçmen hakları, siber suçlar ve yapay zekâ gibi disiplinlerarası konular, proje tabanlı araştırmalara yaygın şekilde konu olabilir.

9.1. Proje Türleri ve Puanlar

  • AB Çerçeve Programı/TÜBİTAK projelerinde koordinatör/yürütücü: 15 puan, araştırmacı: 10 puan, danışman: 5 puan

  • Uluslararası destekli bilimsel proje (derleme/rapor hariç): 10 puan

  • Kamu/özel kuruluşla yapılan Ar-Ge/Ür-Ge projesi: 5 puan

  • Üniversite BAP projesinde yürütücü: 3 puan

Toplamda 20 puan üst sınır vardır. Hukukçuların, multidisipliner projelerde yer alarak hukuki çerçeveyi ortaya koyması, insan hakları boyutunu irdelemesi veya mevzuat rehberliği yapması sık rastlanan bir durumdur.


10. Bilimsel Toplantı

Doktora sonrası dönemde uluslararası veya ulusal kongre, sempozyum, konferans gibi bilimsel toplantılarda bildiri sunmak, hukuk araştırmacısına görüş alışverişi ve yeni yayın imkânları yaratır. Aday, bu kategoriden de puan toplayabilir.

10.1. Uluslararası Bilimsel Toplantı (CPCI Kapsamında)

Bu toplantılarda sunulan tam metin veya özet bildiriler 5 puan değerindedir. CPCI (Conference Proceedings Citation Index), Web of Science bünyesinde bir endekstir. Bazı yüksek profilli hukuk konferanslarının bildirileri bu veritabanında indekslenebilir.

10.2. Diğer Uluslararası/Ulusal Bilimsel Toplantılar

Burada bildiriler 3 puan değerindedir. Ancak, toplantı düzenleme kurulunda ilgili üniversite veya bilimsel kurum temsilcilerinin resmî olarak görevlendirilmiş olması şarttır. Adayların, doktora sonrası dönemde en az bir bildirisini kendisinin tebliğ etmesiyle 5 puan kazanması zorunludur. Bu kategoriden en fazla 10 puan elde edilebilir (UAK, 2025).


11. Eğitim-Öğretim

Hukuk fakültelerinde ders vermek, uygulama derslerini yürütmek veya yüksek lisans/doktora seminerleri düzenlemek, adayın akademik becerilerini gösterir.

11.1. Ders Verme

Doktora sonrası dönemlik programlarda dört farklı yarıyılda veya yıllık programlarda iki farklı yılda ders vermek, 2 puan kazandırır; bu kategoride 6 puana ulaşılabilir. En az 2 puan almak zorunludur. Doktora sonrası 2 yıl kadrolu öğretim elemanı olarak görev yapanlara bu kategoriden otomatik 2 puan verilir (UAK, 2025).


12. Patent/Faydalı Model

Hukuk alanında patent/faydalı model başvurusu çok sık rastlanmasa da, hukuk bilişimi (legal tech) gibi yenilikçi projelerde veya yazılım tabanlı çözümlerde bu mümkün olabilir.

  • Uluslararası patent: 20 puan

  • Ulusal patent: 10 puan

  • Faydalı model: 5 puan

  • Kişisel patent başvurusu: 2 puan

Ortak patent varsa, puan kişi sayısına bölünür (UAK, 2025).


13. Ödül

YÖK, TÜBİTAK veya TÜBA gibi kurumların verdiği ödüller 25 puan değerindedir. Aday, bu kategoriden en fazla 25 puan alabilir. Hukuk alanında TÜBİTAK Bilim Ödülü, YÖK Üstün Başarı Ödülü, TÜBA GEBİP Ödülü gibi prestijli ödüller, adayın çalışmalarının ulusal düzeyde tanınmasını gösterir.


14. Editörlük

Uluslararası indekslerde (SCIE, SSCI, AHCI, ESCI, Scopus) yer alan dergilerde editörlük 2 puan, BKCI kapsamındaki kitapta editörlük 1 puan, TR Dizin kapsamındaki dergide editörlük 1 puan getirir. Bu maddeden 4 puanla sınırlı faydalanılabilir (UAK, 2025). Hukuk alanında editörlük, bir dergi veya kitap projesini üstlenmek, hakem süreçlerini yürütmek ve yayın politikasına yön vermek anlamına gelir.


15. Diğer: h-İndeksi ve Yurt Dışı Araştırma

Web of Science veritabanına göre h-indeksinin en az 5 olması 5 puan değerindedir. Bu, adayın akademik etki düzeyini ölçer. Ayrıca YÖK’ün kabul ettiği sıralama kuruluşlarında ilk 300’deki bir üniversitede 6 ay süreyle yurt dışı araştırma/öğretim faaliyeti yürütmek de 5 puan kazandırır. Bu kategoriden en fazla 10 puan alınabilir.


16. Kritik Noktalar ve Stratejik Öneriler

16.1. Doktora Sonrası 90 Puan Koşulunun Önemi

Aday, 100 puanın en az 90’ını doktora sonrasında gerçekleştirdiği çalışmalarla elde etmelidir. Bu nedenle, tez tabanlı yayınlar veya doktora dönemi makaleleri, toplam puanın küçük bir kısmını oluşturabilir. Bu gerçek, adayın doktora bitiminden itibaren sistemli bir şekilde yayın yapmasının önemini ortaya koyar.

16.2. Ulusal Makale Zorunluluğu

Adayın TR Dizin kapsamındaki dergilerde yayımladığı makalelerin varlığı ve bunların dört tanesinin tek yazarlı, toplamda altı yayın ve 50 puan kuralı, ulusal bilimsel literatüre katkıyı garanti altına alır. Aday, bu şartı sağlayamazsa, uluslararası makale kategorisinden belirli ölçülerle 50 puan toplamak zorundadır. Özellikle tek yazarlı makaleler, kişinin konuyu derinlemesine analiz ettiğini göstermesi bakımından daha yüksek akademik sorumluluk işaret eder.

16.3. Lisansüstü Tez Kaynaklı Yayınların Sınırı

Tez tabanlı yayınlardan en fazla 20 puan elde edilebildiği için, adayın doktora dışı bağımsız çalışmaları ön plana çıkar. Bu, doçentlik sürecinde adayın özgün ve özgür araştırma çizgisini ilerletmesini teşvik eder.

16.4. Kitap ve Kitap Bölümlerinin Değeri

Hukuk alanında kapsamlı monografiler, derinlemesine mevzuat analizleri veya kıyaslamalı hukuk çalışmaları kitap olarak yayımlanabilir. Bunun getireceği puanların yüksek olması, nitelikli kitapların ve kitap bölümlerinin önemini vurgular. Ancak aynı kitaptaki birden fazla bölüm için tek puan alınabildiğini unutmamak gerekir.

16.5. Atıfların Kontrolü ve Yayımlara Atıf Sağlama

Aday, kendi yayınlarının atıf aldığı dergileri, kitapları veya tezleri takip etmelidir. Doktora sonrası en az 5 puanlık atıf zorunluluğu bulunmaktadır. Bu atıfları belgelemek, adayın yayın dosyasını hazırlarken göz önünde bulundurması gereken bir konudur.

16.6. Bilimsel Toplantılarda Sunum Zorunluluğu

Doktora sonrası dönemde en az bir bildiri sunmuş olmak ve 5 puanı geçmek, adayın akademik toplulukla etkileşimine işaret eder. Hukuk alanında uluslararası konferanslar veya sempozyumlarda tebliğ etmek, adayın eserlerinin duyurulmasına da destek olur.

16.7. Tez Danışmanlığı ve Projeler

Hukuk fakültelerinde doktora programları veya tezli yüksek lisans programlarında danışmanlık yapmak, adayın bilgi aktarımını ve akademik liderlik becerisini göstermesi açısından önemlidir. Aynı şekilde, proje yürütücüsü veya araştırmacı olarak çalışmalar yapmak da adayın alan içindeki işbirliği ağını ve uzmanlığını genişletmesini sağlar.

16.8. Yabancı Uyruklu Adaylar İçin Düzenlemeler

TR Dizin kapsamındaki makaleleri olmayan yabancı uyruklu adaylar, 1. maddenin a, b veya c bentlerini (uluslararası makaleler) kullanarak aynı sayıda yayını tamamlamak ve en az 50 puanı toplamak zorundadırlar. Bu, ulusal makale şartını yerine getiremeyen adayın da uluslararası çalışmaları sayesinde eşdeğer bir düzeye ulaştığını göstermesi anlamına gelir.

16.9. Patent/Faydalı Model ve Hukuk Bilişimi

Günümüz koşullarında teknolojik dönüşüm, hukuk alanında da yazılım tabanlı uygulamaların veya yapay zekâ destekli sözleşme tarama, yargı kararları analizi gibi inovasyonların gelişmesine yol açmıştır. Bir hukuk teknolojisi projesine patent/faydalı model almak, bu kategoride önemli puanlar sağlayabilir.

16.10. Ödül ve Editörlük Faaliyetlerinin Tamamlayıcı Rolü

YÖK, TÜBİTAK veya TÜBA’dan alınan ödüller, adayın diğer faaliyetleri arasında prestijli bir yere sahiptir. Ayrıca editörlük, doçentlik sürecinde düşük bir puan dilimi olsa da (en çok 4 puan), adayın yayımlanan içeriğe bilimsel katkı sunma, hakem süreçlerini yönetme ve akademik standardı yükseltme misyonu taşıdığını gösterir.


17. Değerlendirme ve Sonuç

2025 Mart Dönemi Hukuk Temel Alanı doçentlik başvuru şartları, Türkiye’de hukuk biliminin niteliğini ve uluslararası görünürlüğünü artırmaya yönelik kapsamlı bir puanlama düzenlemesi sunmaktadır. Bu sistem, hem uluslararası yayınlar hem de ulusal akademik birikim için belirli asgari koşulları şart koşar. Doktora sonrası dönemde 90 puanlık yayın üretme mecburiyeti, adayın doktora tez çalışması haricinde de özgün çalışmalar yapma yükümlülüğünü yansıtır. “Ulusal Makale” kategorisinde dördü tek yazarlı olmak üzere altı yayın ve 50 puan gibi zorlayıcı bir düzenleme, Türkiye’de hukuk fakültelerinde üretilen literatürün zenginleşmesini amaçlar.

Bunun yanı sıra, yüksek puan değerine sahip kitap çalışmaları, tez kaynaklı yayınların sınırlı tutulması, atıf almanın önemi, tez danışmanlığı ve proje faaliyetleri gibi hususlar da, doçentlik sürecine çok yönlülük kazandırır. Adayın araştırma yönetimi, öğrenci yetiştirme, uluslararası işbirliği, konferans katılımı gibi geniş bir yelpazede etkinlik göstermesi beklenir.

Özellikle “Kitap” kategorisinde BKCI indeksli eserler veya diğer ulusal/uluslararası kitaplardaki monografiler 20 puana kadar çıkabilir, bu da hukuk gibi normatif analizlerin, mevzuat incelemelerinin, içtihat yorumlamalarının kapsamlı biçimde kitap formatında sunulmasını teşvik eder. Atıf kategorisi, adayın doktora sonrası yaptığı yayınların akademik yankı uyandırdığını göstermesi bakımından önemlidir. Tez danışmanlığı ve projeler, akademisyenin kurumsal işbirliği ve yönetim kabiliyetini sergiler.

Son tahlilde, bu sistemde adayın başvuru dosyasını hazırlarken dikkat etmesi gereken en kritik noktalar şu şekilde özetlenebilir:

  1. Doktora Sonrası 90 Puan: Lisansüstü tezden üretilen yayınlar veya doktora öncesi çalışmaların katkısı sınırlıdır. Dolayısıyla aday, doktora unvanından sonra nitelikli ve çeşitli akademik etkinliklere odaklanmalıdır.

  2. Ulusal Makale Asgari Koşulu: TR Dizin’de dört tek yazarlı olmak üzere toplam altı makale yayınlayarak 50 puan toplamak veya alternatif olarak uluslararası makale kategorilerinden 50 puana ulaşmak önemlidir. Tek yazarlı yayınlara ağırlık vermek, adayın bağımsız çalışma becerisini gösterir.

  3. Tez Kaynaklı Yayınların 20 Puan Sınırı: Doktora tezi üzerinden üretilen çalışmaların hızlı bir şekilde doçentlik dosyasını doldurması mümkün ancak sınırlıdır. Tez sonrasında yeni araştırma alanlarına yönelmek gerekir.

  4. Kitap ve Bölüm Çalışmalarına Yönelmek: Bir hukuk monografisinin 20 puan gibi yüksek bir değer taşıması, hacimli ve sistematik çalışmaların önemini vurgular. Ayrıca, aynı kitaptaki bölümlerden yalnızca biri puanlandığından, kapsamlı bir tek kitap yazmak bazen birden çok makaleden daha yüksek puan getirebilir.

  5. Atıfları Takip Etmek: Adayın doktora sonrasında yayımlanmış çalışmaları üzerinden en az 5 puanlık atıf alması şarttır. Kendi eserine öz atıflar veya aynı yayındaki birden çok atıf tek atıf sayılır. Bu yüzden, yayınların farklı kaynaklarda kullanılması, atıf alınması teşvik edilmelidir.

  6. Bilimsel Toplantı Sunumları: Adayın kendi tebliğini bizzat sunmuş olması beklenir. En az bir tebliğ ve 5 puan; toplamda en fazla 10 puan sınırlaması, çeşitli konferanslara katılmayı özendirir.

  7. Tez Danışmanlığı ve Projeler: Yüksek lisans ve doktora tezlerine danışmanlık yapmak, akademik yetiştiricilik rolünü üstlenme açısından değerlidir. Aynı şekilde, TÜBİTAK veya uluslararası projelere katılım, akademik işbirlikleri kurmayı ve hukuksal soruları disiplinlerarası boyutta incelemeyi sağlar.

  8. Yabancı Uyruklu Adaylar için Alternatif Koşullar: TR Dizin makale şartını karşılamayan adaylar, uluslararası makale kategorileriyle 50 puanlı asgari koşulu tamamlayabilirler.

  9. Ek Faaliyetler (Ödül, Patent, Editörlük): Hukuk alanında patent veya faydalı model nispeten az görülse de, özellikle yapay zekâ tabanlı hukuki danışmanlık sistemleri geliştiriliyorsa bu mümkündür. Editörlük, ödüller gibi faaliyetler doçentlik dosyasına ek katkı sunar.

Genel olarak, 2025 Mart Dönemi kriterleri, Türkiye’de hukuk alanında yayın kalitesini ve çeşitliliğini artırma, uluslararası standartlarla uyumlu nitelikli yayınlar üretme, tez sonrası bağımsız araştırma potansiyelini güçlendirme ve genç hukukçuları da yetiştirme amacını taşır. Adayın doçentlik başvurusu hazırlığında, puanlama sistemini iyi kavraması, akademik yayınlarını erken dönemde planlaması ve farklı kategori sınırlarına dikkat ederek çalışmalarını çeşitlendirmesi büyük önem taşır. Her kategoride üst sınırların olması, adayın tek bir kategoride yığılma yaparak puan toplamasını engeller ve multidisiplinerliğe, çok boyutlu akademik gelişmeye ortam hazırlar.

Bu bakımdan, 2025 Mart dönemi doçentlik başvurusu yapacak hukuk akademisyenleri, en az 90 puanlık doktora sonrası faaliyet portföyünü tek yazarlı ulusal makaleler, uluslararası nitelikli makaleler, en az bir kitap ya da kitap bölümü, tez danışmanlığı, bilimsel proje, atıf ve sunumlar gibi farklı alanlarda tamamlamaya dikkat etmelidir. Sürecin sonunda, aday sadece rakamsal puanları bir araya getirmekle kalmaz; aynı zamanda hukuk bilimine ve uygulamasına sahici bir katkı sunan, eleştirel ve analitik bir birikim geliştirmiş olur.


Kaynakça


Anahtar Kelimeler

Hukuk, Doçentlik, Ulusal Makale, Uluslararası Makale, TR Dizin, Lisansüstü Tez, Kitap, Atıf, Tez Danışmanlığı, Proje, Bilimsel Toplantı, Eğitim-Öğretim, Patent, Ödül, h-indeksi

Akademik Başarıya Giden Yolda Makale Yazdırma ve Yayınlama Hizmetlerinin Önemi

Özet

Günümüzün rekabetçi akademik dünyasında, bilimsel makale yazımı ve yayınlanması, araştırmacıların ve akademisyenlerin kariyer gelişiminde kritik bir rol oynamaktadır. Bu makalede, makale yazdırma ve yayınlama hizmetlerinin akademik başarıya katkıları, bu hizmetlerin sunduğu avantajlar ve etik ilkeler çerçevesinde nasıl kullanılabileceği ele alınmıştır. Ayrıca, bu süreçte profesyonel destek almanın önemi ve dikkat edilmesi gereken noktalar detaylı bir şekilde incelenmiştir.


Giriş

Bilimsel araştırmaların sonuçlarının paylaşılması ve akademik camiada tanınması için makale yazımı ve yayınlanması vazgeçilmez bir gerekliliktir. Ancak, kaliteli bir makale yazmak ve saygın bir dergide yayınlamak, zaman alıcı ve zorlu bir süreçtir. Bu süreçte karşılaşılan zorluklar, akademisyenleri ve araştırmacıları profesyonel makale yazdırma ve yayınlama hizmetlerine yönlendirmektedir.

Makale Yazdırma ve Yayınlama Hizmetlerinin Tanımı

Makale yazdırma ve yayınlama hizmetleri, akademik standartlara uygun, özgün ve kaliteli makalelerin hazırlanmasında ve yayınlanmasında profesyonel destek sunan hizmetlerdir. Bu hizmetler, literatür taramasından veri analizine, yazım ve düzenlemeden dergi seçimine ve yayın sürecinin yönetimine kadar geniş bir yelpazede destek sağlamaktadır.

Makale Yazdırma Hizmetlerinin Sağladığı Avantajlar

  1. Uzman Kadro ile Çalışma İmkanı:
    • Deneyimli akademisyenler ve alanında uzman yazarlar tarafından destek alarak, çalışmanızın kalitesini artırabilirsiniz.
    • Uzman kadro, güncel literatürü ve akademik yazım kurallarını yakından takip ederek makalenizin bilimsel değeri yüksek olmasını sağlar.
  2. Zaman ve Enerji Tasarrufu:
    • Yoğun akademik ve profesyonel programınızda zamanınızı daha verimli kullanabilirsiniz.
    • Makale yazım sürecinin karmaşıklığı ve zaman alıcı doğası göz önüne alındığında, profesyonel destek alarak diğer önemli işlere odaklanabilirsiniz.
  3. Kaliteli ve Özgün İçerik Üretimi:
    • Plagiarizm denetimi ve intihal kontrolü ile çalışmalarınızın özgünlüğü sağlanır.
    • Kaliteli içerik üretimi, makalenizin kabul edilme şansını artırır ve akademik itibarınızı güçlendirir.
  4. Akademik Yazım Kurallarına Uyum:
    • Profesyonel hizmetler, makalenizin uluslararası akademik yazım standartlarına uygun olmasını sağlar.
    • Kaynakça oluşturma, atıf düzenlemeleri ve formatlama gibi detaylar titizlikle ele alınır.

Yayınlama Hizmetlerinin Sağladığı Avantajlar

  1. Dergi Seçimi ve Başvuru Süreci:
    • Çalışmanız için en uygun bilimsel dergilerin belirlenmesinde uzman desteği alabilirsiniz.
    • Dergi başvurusu ve hakem değerlendirme süreçlerinde profesyonel rehberlik ile süreci etkin bir şekilde yönetebilirsiniz.
  2. Hakem Değerlendirme Sürecine Hazırlık:
    • Makalenizin hakem değerlendirme sürecine uygun şekilde hazırlanması sağlanır.
    • Hakemlerden gelen geri bildirimlere göre makale revizyonu yapılır ve yayınlanma şansı artırılır.
  3. Yayın Politikalarına Uyum:
    • Seçilen derginin yayın politikaları ve etik kuralları konusunda bilgilendirilirsiniz.
    • Bu sayede, olası red ve geri dönüşlerin önüne geçebilirsiniz.

Etik İlkeler ve Akademik Dürüstlük

Makale yazdırma ve yayınlama hizmetleri kullanılırken, etik ilkeler ve akademik dürüstlük prensipleri her zaman ön planda tutulmalıdır. Aşağıdaki noktalara dikkat edilmesi önemlidir:

  • Özgünlük ve İntihalden Kaçınma:
    • Makalenizin tamamen özgün olması ve başkalarının çalışmalarından intihal yapılmaması esastır.
    • Profesyonel hizmetler, intihal raporu hazırlayarak bu konuda sizi bilgilendirir ve gerekli düzenlemeleri yapar.
  • Yazar Katkısı ve Sorumluluğu:
    • Makalenin içeriğine ve sonuçlarına hâkim olmanız, akademik sorumluluğunuzun bir parçasıdır.
    • Profesyonel destek, size rehberlik ederken, çalışmanın sahibi olarak aktif rol almanız beklenir.
  • Etik Kurallara Uyum:
    • Araştırma ve yayın süreçlerinde ulusal ve uluslararası etik kurallara uyulması gerekmektedir.
    • İnsan veya hayvan denekler üzerinde yapılan çalışmalar için gerekli izinlerin alınması ve belirtilmesi zorunludur.

Makale Yazım Sürecinde Dikkat Edilmesi Gereken Adımlar

  1. Araştırma Konusunun Belirlenmesi:
    • İlgi çekici ve özgün bir araştırma konusu seçmek, başarılı bir makalenin ilk adımıdır.
    • Literatür taraması yaparak, mevcut çalışmaların hangi noktada olduğunu belirleyebilirsiniz.
  2. Hipotez ve Araştırma Sorularının Oluşturulması:
    • Net ve test edilebilir hipotezler geliştirmek, araştırmanızın yönünü belirler.
    • Araştırma sorularınızın açık ve spesifik olması önemlidir.
  3. Araştırma Metodolojisinin Belirlenmesi:
    • Uygun araştırma yöntemi ve veri toplama teknikleri seçilmelidir.
    • Anket geliştirme, deney tasarımı veya gözlem gibi yöntemler kullanılabilir.
  4. Veri Analizi ve İstatistiksel Yöntemler:
    • Toplanan verilerin doğru analiz edilmesi, güvenilir sonuçlar elde etmenizi sağlar.
    • SPSS analizi, tıbbi istatistik analiz veya diğer istatistiksel veri analizi teknikleri kullanılabilir.
  5. Sonuçların Yorumlanması ve Tartışma:
    • Elde edilen bulguların literatürle karşılaştırılması ve yorumlanması gereklidir.
    • Araştırmanızın bilimsel katkısını vurgulamalısınız.
  6. Makalenin Yazımı ve Düzenlenmesi:
    • Akademik yazım kurallarına uygun bir şekilde makalenizi yazmalısınız.
    • Profesyonel yazım desteği ve tez formatlama hizmetleri ile makalenizin kalitesini artırabilirsiniz.

Yayınlama Sürecinde Dikkat Edilmesi Gereken Adımlar

  1. Uygun Dergi Seçimi:
    • Çalışmanızın konusuna ve kapsamına uygun dergiler belirlenmelidir.
    • Dergilerin etki faktörleri, yayın politikaları ve kabul oranları göz önünde bulundurulmalıdır.
  2. Makale Başvurusu ve Dergi Formatına Uyum:
    • Seçilen derginin yazım kurallarına ve formatına uygunluk sağlanmalıdır.
    • Başvuru için gerekli tüm belgeler ve bilgiler eksiksiz olarak sunulmalıdır.
  3. Hakem Değerlendirme Süreci Yönetimi:
    • Hakemlerden gelen geri bildirimler dikkatlice incelenmeli ve gerekli revizyonlar yapılmalıdır.
    • İletişim ve yanıt verme sürecinde profesyonel ve saygılı bir tutum sergilenmelidir.
  4. Yayın Sonrası Tanıtım ve Paylaşım:
    • Makalenizin görünürlüğünü artırmak için bilimsel konferanslara katılabilir ve sunumlar yapabilirsiniz.
    • Akademik sosyal ağlar ve platformlar üzerinden çalışmanızı paylaşabilirsiniz.

Profesyonel Destek Almanın Önemi

Makale yazdırma ve yayınlama sürecinde profesyonel destek almak, başarınızı artırmada önemli bir faktördür. Uzmanlar tarafından sunulan hizmetler, çalışmalarınızın kalitesini yükseltirken, zaman ve kaynak yönetiminde de size avantaj sağlar.

  • Akademik Mentor Desteği:
    • Online akademik mentorluk hizmetleri ile ihtiyaç duyduğunuz her an destek alabilirsiniz.
    • Uzman mentorlar, akademik hedeflerinize ulaşmanızda size rehberlik eder.
  • Akademik Çeviri ve Redaksiyon Hizmetleri:
    • Makalenizin uluslararası dergilerde yayınlanabilmesi için akademik çeviri hizmetleri önemlidir.
    • Dil ve gramer hatalarının düzeltilmesi, makalenizin profesyonel bir görünüm kazanmasını sağlar.
  • Veri Analizi ve Görselleştirme Hizmetleri:
    • Veri analizinde uzman desteği alarak, sonuçlarınızın güvenilirliğini artırabilirsiniz.
    • Veri görselleştirme teknikleri ile bulgularınızı etkili bir şekilde sunabilirsiniz.

Sonuç

Makale yazdırma ve yayınlama hizmetleri, akademik kariyerinizde başarıya ulaşmanız için önemli bir destek sunmaktadır. Ancak, bu hizmetleri kullanırken etik ilkelere bağlı kalmak ve akademik sorumlulukların bilincinde olmak esastır. Profesyonel destek ile çalışmalarınızın kalitesini artırabilir, zaman ve kaynaklarınızı daha verimli kullanabilirsiniz. Unutmayın ki, akademik başarıya giden yolda bilgi birikimi kadar stratejik planlama ve profesyonel destek de büyük önem taşır.


İletişim Bilgilerimiz

Akademik hedeflerinize ulaşmanız için yanınızdayız. Makale yazımı ve yayınlama sürecinde profesyonel destek almak isterseniz, bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Telif Hakkı © RNMF Eğitim Danışmanlık Limited Şirketi

Ödev tez proje merkezi, akademik danışmanlık, bitirme tezleri, proje çalışmaları, makale yazımı, eğitim danışmanlığı, akademik başarı, plagiarizm denetimi, kaliteli içerik, uzman kadro, tez danışmanlığı, bilimsel araştırma, tez yazımı, makale düzenleme, intihal kontrolü, akademik destek, lisans tez yazımı, yüksek lisans tez yazımı, doktora tez yazımı, tez düzenleme, akademik yazım kuralları, literatür taraması, veri analizi, SPSS analizi, bilimsel yayın hazırlama, kongre sunumu, akademik sunum hazırlama, araştırma yöntemi geliştirme, tez savunma hazırlığı, bilimsel rapor yazımı, akademik editörlük, araştırma projesi desteği, eğitim materyali hazırlama, akademik çeviri, tez formatlama, bilimsel makale yayını, doçentlik dosyası hazırlama, profesörlük başvuru dosyası hazırlama, makale revizyonu, yayın danışmanlığı, araştırma metodolojisi, anket geliştirme, bilimsel veri analizi, makale başvuru hazırlığı, bibliyografya oluşturma, hipotez oluşturma, akademik yazım teknikleri, sunum tasarımı, bilimsel çeviri, dergi başvurusu, hakem değerlendirme, intihal raporu, bilimsel makale çevirisi, tez konusu belirleme, doktora tezi danışmanlığı, eğitim materyali geliştirme, akademik yazarlık, akademik hedefler, veri toplama yöntemleri, bilimsel çalışma, makale yayına hazırlık, bilimsel kitap yazımı, araştırma önerisi, bilimsel poster hazırlama, akademik kongre hazırlığı, akademik yayım, tıbbi istatistik analiz, veri görselleştirme, akademik proje yönetimi, eğitim programları, bilimsel içerik geliştirme, akademik performans değerlendirme, yazım desteği, tez formatlama hizmetleri, akademik kariyer danışmanlığı, profesyonel sunum hazırlama, bilimsel toplantı hazırlığı, akademik yayın stratejisi, akademik dergi seçimi, bilimsel veri yönetimi, hakem süreci desteği, bilimsel hakemlik, akademik çeviri hizmetleri, özgün makale yazımı, akademik başvuru desteği, araştırma hibesi başvurusu, veri işleme teknikleri, istatistiksel veri analizi, bilimsel konferans hazırlığı, akademik sonuçların yayınlanması, doktora başvuru hazırlığı, literatür incelemesi, uzmanlık tezi danışmanlığı, akademik mükemmeliyet, bilimsel araştırma yöntemleri, akademik değerlendirme kriterleri, akademik araştırma planlama, makale yazma rehberliği, bilimsel dergi önerisi, veri doğrulama, veri temizlik, sonuç yazımı, akademik standartlar, yayın politikaları, bilimsel danışmanlık, online akademik mentorluk.

Akademik Başarıya Ulaşmanın Stratejileri: Ödev, Tez ve Proje Hazırlığından Yayına Kadar Kapsamlı Bir Rehber

Giriş

Günümüzün rekabetçi akademik dünyasında, başarıya ulaşmak yalnızca bilgi birikimiyle sınırlı değildir; aynı zamanda stratejik planlama, etkili çalışma yöntemleri ve profesyonel desteklerle mümkündür. Öğrencilikten akademisyenliğe uzanan bu yolculukta, ödev ve proje çalışmalarından tez yazımına, makale yayımlamadan akademik kariyer planlamasına kadar birçok önemli adım bulunmaktadır. Bu rehber, akademik başarıya giden yolda ihtiyaç duyabileceğiniz tüm konuları kapsayarak, sizi hedeflerinize ulaştırmayı amaçlamaktadır.


Ödev, Tez ve Proje Hazırlığı

Akademik hayatın temel taşları olan ödevler, tezler ve projeler, öğrencilerin ve araştırmacıların bilgi ve becerilerini sergilemelerine olanak tanır.

  • Ödev Tez Proje Merkezi: Akademik başarı için ödev, tez ve proje merkezi hizmetlerinin önemi büyüktür. Bu merkezler, öğrencilere profesyonel destek sunarak çalışmalarının kalitesini artırır.
  • Bitirme Tezleri: Başarılı bitirme tezleri için ipuçları ve yöntemler, öğrencilerin akademik hayatlarında önemli bir yer tutar. Doğru konu seçimi ve metodoloji, başarıya giden yolda kritik öneme sahiptir.
  • Proje Çalışmaları: Etkili proje çalışmaları, planlama ve uygulama süreçlerinin iyi yönetilmesiyle mümkündür. Projenin her aşamasında dikkatli ve titiz bir yaklaşım gereklidir.

Akademik Danışmanlık ve Destek

Akademik danışmanlık, öğrencilerin ve araştırmacıların başarısını artıran stratejik bir destektir.

  • Akademik Danışmanlık: Akademik danışmanlık hizmetleri, öğrencilerin hedeflerine ulaşmasında önemli bir rol oynar. Uzman kadro, bireysel ihtiyaçlara yönelik çözümler sunar.
  • Eğitim Danışmanlığı: Eğitim danışmanlığının akademik gelişime katkıları, kişiye özel planlamalarla başarının anahtarını sunar.
  • Tez Danışmanlığı: Tez danışmanlığı ile araştırmalarınızı mükemmelleştirebilirsiniz. Uzman desteği, çalışmalarınızın kalitesini ve özgünlüğünü artırır.

Akademik Yazım ve Araştırma Süreçleri

Akademik yazım ve araştırma süreçleri, bilimsel katkı sağlamanın temelini oluşturur.

  • Makale Yazımı: Bilimsel makale yazımında başarının anahtarları, doğru yapı ve akademik yazım kurallarına uygunluktur.
  • Tez Yazımı: Tez yazımında karşılaşılan zorluklar ve çözümleri, planlı bir çalışma ve uzman desteği ile aşılabilir.
  • Akademik Yazım Kuralları: Akademik yazım kurallarına uygunluk, başarının anahtarıdır. Doğru atıf ve referanslama, çalışmalarınızın saygınlığını artırır.
  • Literatür Taraması: Etkili bir literatür taraması nasıl yapılır? Güncel ve kapsamlı bir tarama, araştırmanızın sağlam temellere dayanmasını sağlar.
  • Hipotez Oluşturma: Araştırma sürecinde etkili hipotez nasıl geliştirilir? Net ve test edilebilir hipotezler, araştırmanızın başarısını belirler.

Veri Analizi ve İstatistiksel Yöntemler

Veri analizi, araştırmalarınızın sonuçlarını anlamlandırmada kritik bir rol oynar.

  • Veri Toplama Yöntemleri: Araştırmalarda etkili veri toplama yöntemleri ve teknikleri, doğru sonuçlara ulaşmanızı sağlar.
  • SPSS ve İstatistiksel Veri Analizi: SPSS ile veri analizi, başlangıçtan ileri düzeye kadar istatistiksel yöntemlerin uygulanmasını içerir.
  • Tıbbi İstatistik Analiz: Tıbbi araştırmalarda istatistiksel analiz ve uygulamaları, güvenilir sonuçlar elde etmenize yardımcı olur.
  • Veri Doğrulama ve Temizlik: Veri doğrulama ve temizleme teknikleri ile güvenilir sonuçlar elde edin. Bu adım, analizlerinizin geçerliliğini artırır.

Akademik Yayın ve Sunumlar

Araştırmalarınızı paylaşmak ve bilim dünyasına katkıda bulunmak için yayın ve sunumlar önemlidir.

  • Bilimsel Yayın Hazırlama: Bilimsel yayın hazırlığında başarılı olmanın yolları, doğru dergi seçimi ve etkili yazım tekniklerini içerir.
  • Makale Yayına Hazırlık: Makalenizi yayına hazırlarken dikkat etmeniz gereken adımlar, hakem değerlendirme sürecini olumlu etkiler.
  • Kongre ve Bilimsel Toplantı Hazırlığı: Bilimsel konferanslara etkili bir şekilde hazırlanın ve sunum teknikleriyle çalışmalarınızı öne çıkarın.
  • Bilimsel Poster Hazırlama: Bilimsel posterlerin tasarımı ve etkili sunumu, araştırmanızın daha geniş kitlelere ulaşmasını sağlar.

Akademik Etik ve İntihal Kontrolü

Akademik çalışmalarınızda etik kurallara uygunluk ve intihal kontrolü büyük önem taşır.

  • Plagiarizm Denetimi ve İntihal Kontrolü: İntihali önleme ve plagiarizm denetimi için etkili yöntemler kullanarak çalışmalarınızın özgünlüğünü koruyun.
  • İntihal Raporu: İntihal raporları nasıl yorumlanır ve intihal nasıl önlenir? Bu süreçte profesyonel destek almak faydalı olabilir.

Akademik Kariyer ve Gelişim

Akademik kariyer planlaması, uzun vadeli başarı için stratejik adımlar atmayı gerektirir.

  • Akademik Hedefler: Akademik hedeflerin belirlenmesi ve başarı stratejileri, kariyer yolculuğunuzu şekillendirir.
  • Akademik Kariyer Danışmanlığı: Akademik kariyer planlamasında danışmanlığın rolü, doğru kararlar almanıza yardımcı olur.
  • Doçentlik ve Profesörlük Başvuruları: Doçentlik ve profesörlük başvuru dosyası hazırlama sürecinde başarı için ipuçları ve tavsiyeler önemlidir.

Araştırma Projeleri ve Destek Hizmetleri

Araştırma projelerinde profesyonel destek, çalışmalarınızın etkinliğini ve verimliliğini artırır.

  • Araştırma Projesi Desteği: Araştırma projelerinde profesyonel desteğin avantajları, projenizin başarısını artırır.
  • Araştırma Hibesi Başvurusu: Araştırma hibesi almak için başvuru süreci ve ipuçları, projelerinize finansal destek sağlar.
  • Bilimsel Danışmanlık: Bilimsel danışmanlık hizmetleri ile araştırmalarınızı güçlendirin ve daha etkili sonuçlar elde edin.

Eğitim ve Öğretim Faaliyetleri

Eğitim materyalleri ve programları geliştirmek, akademik dünyada önemli bir yere sahiptir.

  • Eğitim Materyali Hazırlama ve Geliştirme: Etkili eğitim materyalleri oluşturmanın yolları ve yenilikçi yaklaşımlar, öğrenme sürecini destekler.
  • Eğitim Programları: Eğitim programlarının tasarımı ve değerlendirilmesi, eğitim kalitesini artırır.

Akademik Performans ve Değerlendirme

Akademik performansın ölçülmesi ve iyileştirilmesi, kişisel ve kurumsal başarı için gereklidir.

  • Akademik Performans Değerlendirme: Akademik performansın ölçülmesi ve iyileştirilmesi, kariyer gelişiminizi destekler.
  • Akademik Değerlendirme Kriterleri: Akademik çalışmaların değerlendirilmesinde kullanılan kriterler, çalışmalarınızın kabul edilme olasılığını artırır.

Sonuç

Bu rehber, akademik başarınıza katkı sağlayacak tüm önemli konuları kapsamaktadır. Ödev ve proje çalışmalarından tez yazımına, makale yayınından akademik kariyer planlamasına kadar her aşamada profesyonel destek ve doğru stratejilerle hedeflerinize ulaşabilirsiniz. Akademik yolculuğunuzda etik ilkelerden ödün vermeden, kaliteli ve özgün çalışmalarla başarıya adım atmanız dileğiyle.


İletişim Bilgilerimiz

Akademik hedeflerinize ulaşmanız için yanınızdayız. Profesyonel destek ve danışmanlık hizmetlerimiz hakkında daha fazla bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.

🌐 Web Sitesi: https://researchproficient.com/
📞 Telefon: 0543 943 76 01

Telif Hakkı © RNMF Eğitim Danışmanlık Limited Şirketi